انگوران درشبکه های احتماعی

1-کانال تلگرام انگوران نگین زنجان 

2-صفحه اینستاگرام انگوران نگین زنجان

3-برای ارتباط از طریق تلگرام با مدیریت کانال و وبلاگ انگوران نگین زنجان اینجا کلیک کنید

💫 گروه مردمی سلام رستگار شهردندی و منطقه انگوران

ظرفیت های جهانی کوه های ماهنشان و انگوران نادیده گرفته می شود

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ جعفر نادری در گفت و گو با خبرنگار شمیم ماهنشان با بیان اینکه  شهرستان ماهنشان به لحاظ کانی و زمین شناسی و وجود انواع  سنگ ها در خور توجه اساتید و دانشجویان است گفت: شهرستان ماهنشان به دلیل دارا بودن انواع کانیها، زمین شناسی و سنگ ها برای کارهای علمی و پژوهشی بهترین منطقه است و اساتید این منطقه را به عنوان بهترین اردوهای عملی و بازدیدها برای دانشجویان ارزیابی کردند.

وی افزود: بنده به عنوان کارشناس فرآوری مواد معدنی و سنگ های نیمه قیمتی و قیمتی به مدت چهار سال است تحقیقات خود را شروع کردم، انواع سنگ ها را شناسایی و به فروش رساندم

کارشناس سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی با بیان اینکه ورود سنگ‌های قیمتی به زندگی آدمی تقریبا به ۶ هزار سال پیش برمی‌گردد، گفت: نشانه‌های تاریخی هم نشان می‌دهند که اولین کاربرد سنگ‌های قیمتی در زندگی بشر، مصارف زینتی بوده است. در این میان، ایرانیان از اولین اقوامی بودند که با استفاده از کانی‌های موجود در طبیعت و تغییر شکل دادن آنها، علم گوهرشناسی را پایه‌گذاری کردند.

نادری اظهارکرد: بیشترین خریداران این سنگ ها آنها را بعد از تغییر شکل دادن و سنگ تراشی  به موارد زینتی تبدیل کرده و به فروش می رسانند که بیشترین استقبال کننده هم از این نوع مصارف بانوان هستند.

وی با بیان اینکه ۱۰ گونه سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی را در شهرستان ماهنشان شناسایی کرده است، افزود: سنگ های کریزیزکولا، کوارتز، درکوهی، بولاکس، انواع عقیق، پریت، انواع کوارتز، یشم اکتولونیک، کلیسیت، انواع گارنیت، آماتیس، انواع فسیل و غیره را در ماهنشان شناسایی کرده است.

*تأثیر سنگ های قیمتی در ماهنشان به اقتصاد منطقه

کارشناس سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی با بیان اینکه انواع سنگ ها در ماهنشان و ایران است گفت: ایران به عنوان مهد علم جواهرشناسی جهان و علیرغم داشتن منابع غنی کانی‌های قیمتی و نیمه قیمتی، یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان جواهر و سنگ‌های قیمتی در جهان محسوب می‌شود که این خود با توجه به وجود انواع کانی ها برای اقتصاد مملکتمان خوشایند نیست.

نادری اظهارکرد:  شهرستان ماهنشان برای آموزش سنگ تراشی و شکل دادن آنها، تهیه و صادرکردن زینت آلات و موارد زینتی و فروش آنها از ظرفیت ها و پتانسیل های خوبی برخورداراست فقط لازم است مسئولین مربوطه در این راستا اقداماتی را انجام دهند.

وی با بیان اینکه اکتشافات و استخراج این نوع سنگ ها به محیط زیست و منابع ملی آسیب نمی زند، افزود: شناسایی سنگ های قیمتی اصلا به محیط زیست و منابع طبیعی آسیب نمی رساند لذا کسانیکه می خواهند در این راستا اقداماتی را انجام دهند فقط کافیست ابزار آلات آن از جمله چکش و عینک مخصوص، طناب ، لباس مخصوص کوه نوردی و غیره را بههمراه داشته باشند.

کارشناس سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی گفت: تجارت سنگ‌های قیمتی در سده گذشته از چنان گستردگی در جهان برخوردار شده که اقتصاد شماری از کشورها را تحت تأثیر مستقیم خود قرار داده است، متأسفانه با وجود پتانسیل‌های قابل توجه از جمله وجود ذخایر قابل توجه سنگ‌های قیمتی، این بخش تاکنون نتوانسته سهم تعریف شده‌ای در اقتصاد کشور برای خود کسب کند.

نادری با بیان اینکه سنگ های که تابحال شناسایی و استخراج کرده را از طریق اینترنت به فروش می رساند اظهارکرد: ارزش افزوده‌ای که از توسعه بخش سنگ‌های قیمتی نصیب اقتصاد کشور می‌شود، به نسبت هزینه‌های آن در مقایسه با دیگر بخش‌های حجیم صنعت و معدن مانند فولاد، آهن، سنگ‌‌های ساختمانی و غیره، بسیار بیشتر است.

وی افزود: فقدان قوانین و تعرفه‌های مشخص، ‌عدم سرمایه‌گذاری دولت بر روی معادن و مراکز تراش‌دهنده، پردازش و سازنده جواهرات، نبود قوانین حمایتی، کمبود مؤسسات آموزشی و پژوهشی خاص این صنعت، عدم شناخت مسئولین ونوع نگاه آنها به این مقوله به عنوان یک کالای لوکس و زینتی ، عدم شناسایی دقیق معادن کشور به همراه کاستی‌هایی چون فقدان بورس و بازار سنگ‌های قیمتی، نبود تکنولوژی‌های نوین و نیروی کار متخصص، از مهم‌ترین مشکلات فعالیت در حوزه صنعت سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی در ایران هستند.

کارشناس سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی با بیان اینکه در جشنواره ها و همایش های مختلفی شرکت کرده گفت: استادانی همچون رحیم مجیدی، بهمن رحیم زاده، مختاری، کوهستانی، منصورقربانی و رستمی  ر زمینه های مختلف کانی شناسی ما را یاری کردند.

 

انتهای پیام/

دیوان ترکی مولانا همتی انگورانی

دیوان ترکی مولانا همتی انگورانی بر اساس  به تصحیح محمدعلی نقدی در انتشارات اختر تبریز به زیور طبع آراسته گردید.

نسخـۀ کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران

این کتاب در چهار بخش تدوین شده است که در بخش اول با مقدمه ای جامع از دکتر محمدرضا کریمی شروع شده و در بخش دوم مصحّح، اشعار همتی و شاعران دیگر را مورد تطبیق قرار داده و در بخش سوم پرتوی از آیات و روایات و اخبار را در اشعار همتی انگورانی به بحث نشسته است.بخش چهارم که شاکله ی اصلی دیوان همتی انگورانی را بازگو می کند مجموعه ای از ۱۹۱ غزل، ۴ ترجیح بند و۳ مخمس می باشد که در همه این اشعار علی( ع) شاه واژۀ ابیات همتی می باشد.

مراکز پخش:
1-تبریز، ابتدای خیابان طالقانی، انتشارات اختر

2-زنجان، پاساژ کسری، کتابفروشی هیدجی
3-دندی، هنرکدۀ نظری و نوشت افزار عابدینی
4-و زادگاهش انگوران

ویدیو های انگوران

شرکت کالسیمین انگوران

پروش ماهی منطقه انگوران شهرستان ماهنشان

معدن و صنعت سرب و روی انگوران

ضرب المثل ها( آتالار سوزلری )

انگوران آتالار سوزلری:

۱-آللاهین آغاجینین سسی اولماز

۲-اوْزگؤزونده تیری گؤرمور اوْزگه گؤزونده چؤپو گؤرور

۳-مالیین برک ساخلا قونشونو اوغورو توتما

۴-قونشویا اومود اولان شامسیز قالار     اویناشا اومود اولان ارسیز قالار

۵-سفاریشینان حج قبول اولماز

۶-اؤز اؤونده اوماج اؤوا بیلمیر ئوزگه اؤونده اریشته کسیر

۷-گولا گولا دره سیدی به یه؟

۸-دییَن حسن سوخدو  دِرمانیدی!

۹-سوغان ییمه میشن ایچین نییه گؤینور؟!

۱۰-جانیمی آل آمما گوله گوله!

۱۱-آغلامییانا په په یوخدو

۱۲-دامچیللاما!

۱۳-آیدان ایلدن بیر ناماز اونودا شیطان قویماز

۱۴-بویوک سؤزونه باخمییان قالار بؤوره بؤوره!

۱۵-کت دان کؤینگه نه وار؟!

۱۶-سیید آلی شیئی کیمی گویده اسیر

۱۷-آغزیننان سوت قوخوسو گلیر!

۱۸-آغزینی پو...نان آچیپلار

۱۹-آغزینین پو...ونو داغیدیر

۲۰-اریننیگینن ارمنییه دایی دییر!

۲۱-دیلی دییر گو....و ییر!

۲۲-اوننان دییللر علیرضا ویریر قودوخ اؤلور!

۲۳-ایتین ابلهی کوچوگوینن اوینار!

۲۴-دوز یولو گئده بیلمیر یوققوشدا شیللاق آتیر

۲۵-همدان اوزاخ کرتیسی یاووخ

۲۶-چوخلو پو...لو

۲۷-دیین میندار اتتددن یاپیشیپ!

۲۸-تولکو تولکویه بویورور تولکوده قویروغونا!

۲۹-تولکویه دیدیلر شاهدین کیم دی دیدی قویروقوم!

۳۰-قری سی.....لنن سورا تومانین برک باغلار!

۳۱-گئجنی ساووخدان صوبحه کیمی پیچاخ چکمیشم!

۳۲-کورکن کول اکن!

۳۳-قارداش قره داش!

۳۴-جین آزیدی کوللوکده بیریده چیخدی جیننیکدن!

۳۵-دیل آننامیر تاری تانیمیر!

۳۶-گؤول سوون گؤچک اولار

ا۳۷-ؤزو سؤون قوجاخدا اؤزگه سؤون بوجاخدا

۳۸-آت آلمامیش آوخورون چکیر!

۳۹-کچل خالا بیزه بیرکاسا آودوخ وئر       اُ دیل کی سنده وار ایچینه بیر لومما کره ساللام!

۴۰-نخیره گئتمه عیب دؤو  چؤرگینی ییغما عیب دی!

۴۱-یانسین چیراغی گلسین سوراغی

۴۲-گلین اوینویا بیلمیر دییر یئر ایریدی!

۴۳-آتی آتین یانینا باغلاسان یا هایین گوتورر یا خویون!

۴۴-مشد هاشیم دیملی اکدیمده بیچدیمده

۴۵-مشد هاشیم دیملی ایش ایشی گؤرر

۴۶-الگی النیپ غربیری گؤیده تاولانیر!

۴۷-کدخدانی گؤر کندی تالا

۴۸-آری یوواسینا چؤپ اوزادیر!

۴۹-میلچک میندار اولماز ئورک بولاندیرار!

۵۰-سو لبغلامماسا دورالماز!

۵۱-اؤزو پیچدی اؤزوده تیکدی!

۵۲-آدام گرک بیر اؤزونو آجییاندا ساخلییا بیرده گیجیینده!

۵۳-تئز تئز باخیر گؤزگویه آدینی قویور اؤزگیه!

۵۴-باهارین هاواسی ار آروادین داواسی!

۵۵-قیش گئدر اؤزو قره لیک کؤموره قالار!

۵۶-قاشینا قاشینا چیخدی اوجاق باشینا!

۵۷-گلین گلین اولونجاخ ائل گرک گلین اولا!

۵۸-گلین اوجاقا گلر!

۵۹-گلین اؤزونو بوغان یئردی!

۶۰-دارتیلمامیش دنی وار!

۶۱-غاضی لیخدان جیریلیر!

۶۲-هامی قویونار بالاسین چوخ ایستییر قره قویون اؤزون چوخ جیرار!

۶۳-کیرپی یه دیدیلر بالان تیکان تیکاندی  دیدی مخمل بالامدی

۶۴-آز یییرآریخلیر  چوخ یییر تیریخلیر

۶۵-سامان آلتینان سو یئریدندی!

۶۶-یاتیر یاتیر شش آتیر

۶۷-بش بارماقین بشی بیر اولماز

۶۸-آلاداغدا سیچ...ر قره داغدا گو...ون یوور!

۶۹-بیر چولوم بیر چیللیغیم هانسی دره ده سیندیریم

۷۰-چیل دیمه چیللیغیم ئییلدی!

۷۱-سی...میر آجیخیر!

۷۲-قویروقوینان گیرده کان سیندیریر!

۷۳-بی کیردارین دیلی اوزون اولار

۷۴-جوجه نین شانسی اولسیدی ننه سینین  امجگی اولاردی!

۷۵-آراغاش جوجه یومورتادا بیلینر

۷۶-قورد گئچینین بیرزادین ییمیییپ!

۷۷-سویدو سویدو قویروغوندا مینداررادی!

۷۸-دیشین آغیریر چک قوتار قونشون پیسدی کوچ قوتار

۷۹-فلانینین کولو باشینا آغیردی!

۸۰-بولاغین اوزونون سوو اولماسا  سو توکمگینن بولاغ اولماز

۸۱-دیین آیییا گیرده کان ساییرام

۸۲-منیم اوچون قورد قورانی اوخور

۸۳-بورنو یئر سوپورور!

۸۴-فلانینین گؤزو قره دی!

۸۵-هله خمیر چوخ سو آپارار

۸۶-دوونی یاتاندا گرک مینن

۸۷-نئچه کی تندیر داغدی چورگی یاپیشدیر

۸۸-داغ داغا یئتیشمز آدام آداما یئتیشر

۸۹-شوقورو اوغلان نئینیر دده مالین شوقورسوز اوغلان نئینیر دده مالین!

۹۰-بنده دن قورخمویان آللاهدان قورخماز

۹۱-حارام مال شیرین اولار!

۹۲-چؤرک داش آراسیننان چیخیر!

۹۳-دیشیم دیلیمی کسیردی!

۹۴-دیشینین دیبینه هرنمه گلدی دیدی

۹۵-چؤخ ییمک آدامی آز ییمکدن قویار

۹۶-بیلنه بیر تیکه

۹۷-الیمین دوزو یوخ دو

۹۸-آج قولاغیم دینج قولاقیم

۹۹-قارنی زیغلیدی

۱۰۰-قارنینین زیغی چیخیپ اوزونه

۱۰۱-گؤزونن جین چیخیر

۱۰۲-یئتنه یئتیر یئتمیینه بیر داش آتیر

۱۰۳-بیر داش آلتدان قی بیر داش اوسدن

۱۰۴-شاددیغینا شیننیک ئلیر

۱۰۵-طویا گیرنین هم باشی اوینار هم گو...و!

۱۰۶-فلانی چوخ قره قولاخدی

۱۰۷-قودوخ باش قولاخ

۱۰۸-فلانی چوخ دیل آجیدی

۱۰۹-ارییب اولمور

۱۱۰-اؤل اتین اندامین توکولسون

۱۱۱-آغزیین چالخالا دانیش

۱۱۲-پیسسیکلینین اؤزونه باخ گل اهل سازینی خبر آل

۱۱۳-قازان قازانا دییر گوتون قره دیر

۱۱۴-دویمه آغاش قاپینی دووللر دمیر قاپینی

۱۱۵-قیراغینا باخ بئزین آل ننه سینه باخ قیزین آل

۱۱۶-قیزینی دؤموین دیزینی دؤوِر

۱۱۷-دلی دلینی گؤرنده چومماقین گیزلدر

۱۱۸-قره بخت داغاچیخدی داغلاری دومان آلدی

۱۱۹-گؤز گؤرتی گؤزومه گیریر

۱۲۰-ننم بئله فنی دیر کوننلری کیچیک توتور دده م بئله فننی دیر یئددی سین بیر دن اوتور

۱۲۱-اولاد لولادین اتین ییسه سوموگون آتماز

۱۲۲-اتی سنین سوموگو منیم

۱۲۳-یولداشیین باب ئله گؤرن دیسین هابئله

۱۲۴-آل الی یووار الده دونر اؤزو یووار

۱۲۵-تک الدن سس چیخماز

۱۲۶-دده سن گؤروپ شیتیکلنیر

۱۲۷-دیلبیر دیلبیر اوتور

۱۲۸-شاه باغیشلیر شاهقولو باغیشلامیر

۱۲۹-اللی اللی اوستونه بودا اللی اوستونه

۱۳۰-فلانینین قارنینا اؤن ده نه تپیک ووروپ

۱۳۱-یکه آدامین عقیلی تُپوغوندا اولار

۱۳۲-بیر دلی قویویا داش آتار مین عقیلی چیخاردا بیلمز

۱۳۳-داغدان گلن گلیر باغداکینی چاخاردیر

۱۳۴-اؤلو بیر گون اولار شوونی ده بیر گون

۱۳۵-قورد دیدیم قولاخلارین شکلدی!

۱۳۶-اون ایکی ایماما یالوارینجاخ بیر آللاها یالوار

۱۳۷-دیلین آغریینجاخ قیچین آغریسین

 ۱۳۸-ایندی گورک دنچی سیچار یا اونچو

۱۳۹-دیل باشا بالادی

۱۴۰-دادانان قودوراننان پیس اولار

۱۴۱-دادانادی دویانا دوو

۱۴۲-طویدان سورا طویانا وئرن چوخ اولار

۱۴۳-آغزیم سولاندی

۱۴۴-حربه گوجون یارسیدی

۱۴۵-روحه وئره وئره  چیخدی میسین قیمتی

۱۴۶-دالدان آتان داش توپوغا دئیر

۱۴۷-اشکی ئوز ئشکلیگینن قورد ییر

۱۴۸-امانت اشگین قوش قونو تئز قیریلار

 ۱۴۹-عزیزیم عزیز تربیتیم اونان عزیز

۱۵۰-من دییرم دامنان داما او دییر گل آقیمی یاما

۱۵۱-پیشیگین آغزی اته چاتماز دییر قیخادی

 ۱۵۲-پیشیک اویدن چیخاندا سیچاننار اینجیلی مرجان اوینار

۱۵۳-گئچینین قطورو چشمنین باشیننان سو ایچر

۱۵۴-آدامین گرک دیلینه گوره دیلچیگی اولا

۱۵۵-اوجوز اتین شورباسی اولماز

۱۵۶-ده ده مین اولمسینن قورخمورام گورخورام عزراییل قاپیمیزی تانییا

۱۵۷-شیطانا درس وئریر

۱۵۸-قاتیخ قره دیکی قره دی

۱۵۹-گورو یوخ کفنی اولا

۱۶۰-سن گورن آغاشلار کورکلیک کسیلدی

۱۶۱-اممامه نه بیلیر قییش نمه چکیر

۱۶۲-قارینا گئدن قازاشدی

۱۶۳-کار کورون خططینی اوخومور

۱۶۴-دارتیلمامیش دنی وار

۱۶۵-ایت یهه سینی قاپباز

۱۶۶-آدین قویدون رشید بیرین دیدین کیسین ئشید

۱۶۷-اوزو قره لیک یوخسوللوخداندی

۱۶۸-وار ئوو کرم ئوو یوخ ئوو ورم ئوو

۱۶۹-اششگیم اولمه یاز گلیر

۱۷۰-دوز آغاح ئییلمز

۱۷۱-سوآخدیخجا یولون تاپار

۱۷۲-کورکن داغ اوزاغ اولماز

۱۷۳-گئچی نیغغیللاماسا تکنین نه ایشی وار

۱۷۴-گوونو قالیندی

۱۷۵-دوز ییپ دوزدانی سیدراندی

۱۷۶-اوزو بزکلی ایچی تزه کلی

۱۷۷-لیغلامماسا دورالماز

۱۷۸-بنده دن قورخمویان آللاهداندا قورخماز

۱۷۹-قورخ اوکسدن کی قورخماز آللاهدان

۱۸۰-دینسیزین الیندن ایمانسیز گلر

۱۸۱-ده ده گزن آغاشلاری بالا بوداغ بوداغ گزر

۱۸۲-دیین طویو کوللوکده چالینیردی

۱۸۳-اوتدان کول اولار کولدن اوت

۱۸۴-بوآغاشدا او آغاجا فرج دی

۱۸۵-صبریدن حلوا پیشر ای قورا سندن بسله سن اطلس اولار توت  یارپاقیندان

۱۸۶-کول آلتیندا کوزدو

۱۸۷-قالمیشام اوتوینان سوون آراسیندا 

۱۸۸-نه آتماغ اولور نده توتماغ

۱۸۹-اوتدان سودان قار آمانیدی 

۱۹۰-آللاه آدامین داغینا باخار قار سالار            

منبع :

اشعار رسول ایمانی تبار(گوندوززنگانلی)

اشعار محلی انگوران(بایاتی لار)

بایاتی یکی از اشکال شعر های آذربایجان می باشد که بیشتر به طور فولکور و سینه به سینه نقل شده اند. 
دو مصرع اول معمولا جهت بیان منظور خاصی گفته نمی شود و منظور اصلی در دو مصرع دوم گفته میشود.

آپاردی تاتار منی 

قول ائدَر ساتار منی

یاریم وفالی اولسا

آختاریپ تاپار منی

عزیزیم وطن یاخشی

گئیمگه کتان یاخشی

غریب یئر جنت اولسا

یئنه ده وطن یاخشی

داغ باشیندا قوزو وار 

آهو کیمی گؤزو وار 

بیر قلب بیر قلبی توتسا 

کیمین اونا سوزو وار

عزیزیم مین آیا ده یر 

قاشلارون مین آیا ده یر

ایل وار بیر گونه ده یمز

گون وار مین آیا ده یر

عزیزیم بیلاریمیش 

چوخ شیرین سولاریمیش

عزرائیلین آدی بدنامدی

جان آلان بیلاریمیش

عزیزیم وای دردیم

وای درمانیم وای دردیم

 خالق گول اکدی گول دردی

من گول اکدیم وای دردیم

*

چایدا چیبیق چملی دیر

قاش گوزون قلملی دیر

بوینون قویما چئینی ین

گوره ن دیه ر غملی دیر  

تؤرکؤ بایاتیلار – دوبیتی های ترکی آذربایجان

باهاسیز داشدی دونیا

چؤروک آغاشدی دونیا

هارا باخیم خوش اولوم

بوتون قان یاشدی دونیا

 

پنجره میز یان – یانا

یاردا چیخیب ایوانا

من باخیرام او باخیر

قالمیشیق یانا – یانا

 

داغلارین باشی قارا

دیبی نین داشی قارا

بوردا بیر قیزسئومیشه م

آلا گؤز ، قاشی قارا

 

عزیزینه م یار – یارا

کباب باغریم یار – یارا

دیز تیتریه ر قان قاچار

یئتیشنده یار – یارا

 

آغ آلما قیزیل آلما

بشقابا دوزول آلما

بولسه یدیم یار گؤندریب

ساخلاردیم یوز ایل آلما

 

من عاشیق قار قامیشا

یاغیبدیر قار ، قامیشا

یوز دیل آغیز نئیله سین

بیر الله قارقامیشا

 

گل گئدک داش بولاغا

سویو سرخوش بولاغا

بیرین سن دئه بیرین من

تؤکک قان یاش بولاغا

 

دسمالا آلما قالا

باشینی سالما قالا

نامرد ایله دوست اولما

دوشرسن قالما قالا

 

اوجادیر بیزیم قالا

درد گئتمز یوز ایل قالا

بد اصیل ، اصیل اولماز

بویونجا قیزیل قالا

 

اوجاغی یاخشی قالا

اودون قوی یاخشی قالا

نه اولار بو دونیادا

پیس اؤله ، یاخشی قالا

منطقه حفاظت شده انگوران

نام انگلیسی :  Angoran protected area     نام فارسی :  منطقه حفاظت شده انگوران

منطقه حفاظت شده انگوران از سال 1349 تحت حفاظت بوده است.این منطقه با مشخصات جغرافیایی بین N3650 تا N3720 عرض شمالی تا E4715 تا E4750  طول شرقی و در جنوب غربی استان زنجان در شهرستان ماهنشان قرار گرفته است. وسعت منطقه: 92297 هکتار

ویژگی و سیمای عمومی منطقه(شامل وضعیت توپوگرافی،چشم انداز،پوشش گیاهی و گونه های شاخص گیاهی،وضعیت عمومی حیات وحش و گونه های شاخص و کریدور): منطقه حفاظت شده انگوران: این منطقه حفاظت شده که به شکل کرگدن شباهت دارد ،منطقه ای است کوهستانی و تپه ماهوری در شهرستان ماهنشان، دامنه ارتفاعی 1240 تا 3320 متر، بارندگی و دمای متوسط سالیانه 450 میلیمتر و 6 درجه سانتیگراد منطقه را دارای اقلیم های مدیترانه ای و نیمه مرطوب معتدل نموده اند.

 

گونه های شاخص گیاهی منطقه عبارتند از: لاله واژگون،بنه ،بادام،خینجوک وگونه های دیگر آن شامل: درمنه، چوبک،گون،کلاه میر حسن، لاله، شقایق،کما، مرزه، شکر تیغال،گل حسرت به همراه درختان و درختچه هایی نظیرشیرخشت، زرشک،گردو و سنجد می باشد.

گونه های شاخص جانوری آن عبارتند از:قوچ و میش ارمنی،پازن،سیاه گوش وگونه های دیگر آن شامل: خرس قهوه ای، روباه معمولی،سمور سنگی،کبک دری،کبک چیل، باقرقره، سار، دال، شاه بوف، غاز خاکستری، تنجه،آنقوت، حواصیل، خوتکا، اگرت بزرگ، افعی زنجانی، لاک پشت افغانی و ماهیانی از جمله سفید رودخانه ای، سس، زرده پر، اسبله می شود.

ارتفاعات مهم در منطقه حفاظت شده انگوران:کوه بلقیس ،قاریاقدی، جانقرتاران،صندوق سندران،قوشکار،ساری گونی، توزلو، دیم کان، چالداغ، قوشاسوری، بلبک می باشد.

 

مهمترین جریان سطحی منطقه : رود قزل اوزن و رودهای دیگر آن شامل انگوران چای ،دندی،علم کندی،کاکا،حلب،اله لو،قلعه چای،پری چای،گورگور چای می باشد.دره های معروف منطقه :بال قیز،دونقوزدره سی،سونااولن،درویشلردامی،ساری چمن،اوجاقلو،سولی کان،آقبلاغ ،ایستی بلاغ گلابلو،اپراق،کشخان،شور دره گرده تاج،استقیل درماسی،شهید لره قره ناز،آق کند درماسی،پشتوک،دربند ماهنشان،امیر آباد،کاکا،قلعه جوق،سیاه خانه،قوزلو،قزلجه،قاطرچی ، دلیک داش اشاره نمود.دشت های منطقه شامل:ساری یاز،دندی یازمی باشد.این منطقه شامل دو منطقه امن با نامهای بلقیس و گرده تاج می باشد. در این منطقه به دلیل داشتن برکه ،آب بندان در زمستان درگدار زمستانی  و بهاری پذیرای گونه های زیادی از پرندگان آبزی مهاجر است که از مهم ترین آنها می توان به آنقوت،تنجه،چنگر،برخی از مرغابی ها،لک لک سیاه و فلامینگو اشاره نمود . یک کریدور مهاجرتی از منطقه امن بلقیس در داخل منطقه حفاظت شده انگوران به سمت منطقه امن  قره بوق در داخل پناهگاه حیات وحش انگوران برای گدار زمستانی  و بهاری قوچ و میش منطقه وجود  دارد.

 

جاذبه های توریستی
ارتفاعات ،کوهپایه ها،دشت ها،مناظر آبی و در برخی مناطق بکر،پهنه های محدود جنگلی و مرتع زار،مهم ترین جاذبه های دیداری منطقه با هدف طبیعت گردی است.در کنار چشم اندازهای طبیعی، برخی جنبه های زندگی انسانی موجود در منطقه از جمله سکونتگاههای روستایی با بافت و زندگی خاص حاکم برآن در کنار مزارع،باغ ها و کشت زارها و دیگر جلوه های فعالیت های روستایی شامل رمه گردانی یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری را در این منطقه پدید آورده است .از مهم ترین جاذبه های گردشگری منطقه می توان به :روستای یاستی قلعه،روستای قوزلو،دربند قاطرچی، قلعه قوشاسوری ، تخت سلیمان،آتشکده آذرگشسب ،کوه بلقیس ،رودخانه قزل اوزن،لاله واژگون، ییلاقات منطقه و چشمه های آبگرم منطقه اشاره نمود.

وضعیت عمومی اقتصادی –اجتماعی

وضعیت اقتصادی در منطقه: معدن سرب و روی انگوران،معادن بنتونیت،تراورتن و ...،دامداری وکشاورزی . وضعیت اجتماعی منطقه: تعداد روستا 48 ،تعداد خانوار 1946 ،تعداد جمعیت 8903 نفر،تعداد مرد4406 نفر،تعداد زن 4497نفر،تعداد باسواد 5208 نفر،تعداد بی سواد 2645 نفرمی باشد.

.
تعارضات مهم منطقه
فعالیتهای بی رویه وشدید معدنی، شخم و کشت غیر مجاز،شکار غیر مجاز، اجرای طرحهای عمرانی نظیرجاده کشی ، عبور خطوط انتقال نیرو،گاز،برق و مخابرات،گسترش راههای ارتباطی ، ساخت و سازهای انسانی ،ورود فاضلاب  و پسماندهای روستایی ،تردد وسایل نقلیه.

تجهیزات و امکانات
سرمحیط بانی دندی :خودرو1 دستگاه،موتورسیکلت 2 دستگاه،پرسنل 3 نفر،ساختمان 1795 مترمربع،زیربنا120 مترمربع.

سایر ملاحظات
داخل منطقه حفاظت شده انگوران سه ایستگاه اقلیم شناسی وجود دارد که شامل ایستگاههای سینوپتیک و باران سنجی است،از طرفی می توان به تله کابین کالسیمین که از معدن سرب و روی انگوران به شهر دندی می رسد نیز اشاره نمود.قسمت جنوب و شرق منطقه حفاظت شده انگوران،پناهگاه حیات وحش انگوران مجاورت دارد.

پناهگاه حیات وحش انگوران

مشخصات و شرایط جغرافیایی پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده انگوران:

پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: منطقه انگوران از سال ۱۳۴۵ تحت حفاطت بوده و بخشی از جنوب شرق منطقه حفاظت شده انگوران طی مصوبه شماره ۳۶۶ شورای عالی محیط زیست (کمیسیون زیر بنائی دولت) مورخ ۱۳۹۱/۱/۶ به عنوان پناهگاه حیات وحش معرفی شد.

وسعت منطقه حفاظت شده انگوران ۹۲,۱۸۰ هکتار و پناهگاه حیات وحش انگوران ۲۹,۸۱۲ هکتار می باشد و در شهرستان ماهنشان استان زنجان واقع گردیده اند.

دامنه ارتفاعی ۱۲۸۰ تا ۲۲۰۰ متر، بارندگی و دمای متوسط سالیانه ۴۰۰ میلیمتر، منطقه را دارای اقلیم نیمه خشک معتدل کرده است.

انگوران شامل دو منطقه امن با نامهای بلقیس و گرده تاج می باشد.

در این منطقه به دلیل وجود برکه و آب بندان، در گدار زمستانی و بهاری پذیرای گونه های زیادی از پرندگان آبزی مهاجر است که از مهم ترین آنها می توان به آنقوت، تنجه، چنگر، برخی از مرغابی ها، لک لک سیاه و فلامینگو اشاره نمود.

یک کریدور مهاجرتی از منطقه امن بلقیس در داخل منطقه حفاظت شده انگوران به سمت منطقه امن قره بوق در داخل پناهگاه حیات وحش انگوران برای گدار زمستانی و بهاری قوچ و میش این منطقه وجود دارد.

ارتفاعات:

ارتفاعات مهم در منطقه انگوران کوه بلقیس، قاریاقدی، جانقرتاران، صندوق سندران، قوشکار، ساری گونی، توزلو، دیم کان، چالداغ، قوشاسوری و بلبک می باشد.

منابع آب:

مهمترین جریان سطحی این منطقه رود قزل اوزن بوده و رودهای دیگر آن شامل انگوران چای، دندی، علم کندی، کاکا، حلب، اله لو، قلعه چای، پری چای و گورگور چای می باشند.

دره ها:

از دره های معروف منطقه می توان به بال قیز، دونقوزدره سی، سونااولن، درویشلردامی، ساری چمن، اوجاقلو، سولی کان، آقبلاغ، ایستی بلاغ گلابلو، اپراق، کشخان، شور دره گرده تاج، استقیل درماسی، شهید لره قره ناز، آق کند درماسی، پشتوک، دربند ماهنشان، امیر آباد، کاکا، قلعه جوق، سیاه خانه، قوزلو، قزلجه، قاطرچی و دلیک داش اشاره نمود و دشت های منطقه شامل ساری یاز و دندی یاز می باشند.

جاذبه های گردشگری:

ارتفاعات، کوهپایه ها، دشت ها، مناظر آبی و در برخی مناطق بکر، پهنه های محدود جنگلی و مرتع زار، مهم ترین جاذبه های دیداری پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده انگوران با هدف طبیعت گردی است. در کنار چشم اندازهای طبیعی، برخی جنبه های زندگی انسانی موجود در انگوران از جمله سکونتگاه های روستایی با بافت و زندگی خاص حاکم بر آن در کنار مزارع، باغ ها و کشت زارها و دیگر جلوه های فعالیت های روستایی شامل رمه گردانی یکی از زیباترین جاذبه های گردشگری را در این منطقه پدید آورده است.

از مهم ترین جاذبه های گردشگری انگوران می توان به روستای یاستی قلعه، روستای قوزلو، دربند قاطرچی، قلعه قوشاسوری، تخت سلیمان، آتشکده آذرگشسب، کوه بلقیس، رودخانه قزل اوزن، لاله واژگون، ییلاقات منطقه، چشمه های آبگرم، قلعه بهستان، دودکش جن، کلیسایی و اطراف روستای بیانلو اشاره نمود.

وضعیت اجتماعی:

تعداد روستا ۴۸، تعداد خانوار ۱۹۴۶، تعداد جمعیت ۸۹۰۳ نفر، تعداد مرد ۴۴۰۶ نفر، تعداد زن ۴۴۹۷ نفر، تعداد افراد باسواد ۵۲۰۸ نفر و تعداد بی سواد ۲۶۴۵ نفر می باشد.

حفاظت:

پاسگاه های محیط بانی دندی، بلند پرچین و طومار خانلو حفاظت از پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده انگوران را بعهده دارند.

پوشش گیاهی:

گونه های شاخص گیاهی پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده انگوران عبارتند از: لاله واژگون، بنه، بادام، خینجوک و گونه های دیگر آن شامل: درمنه، چوبک، گون، کلاه میر حسن، لاله، شقایق، کما، مرزه، شکر تیغال، گل حسرت به همراه درختان و درختچه هایی نظیر شیرخشت، زرشک، گردو و سنجد می باشد.

گونه های شاخص جانوری:

وجود رودخانه های قزل اوزن، انگوران چای به همراه شرایط توپوگرافی خاص منجر به تشکیل زیستگاه های متنوع جانوری شده است.

گونه های شاخص جانوری پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده انگوران عبارتند از: قوچ و میش ارمنی، سیاه گوش و سایر گونه های جانوری منطقه عبارتند از:

پستانداران: کل و بز، خرس قهوه ای، گرگ، شنگ، کفتار، روباه معمولی و سمورسنگی

پرندگان: کبک دری، کبک چیل، باقرقره، سار، دال، شاه بوف، غاز خاکستری، تنجه، آنقوت، حواصیل، دلیجه، عقاب، شاهین، اگرت بزرگ، انواع کوکرها، خوتکا، اردک سرسبز، درنا، باکلان و حواصیل

خزندگان و دوزیستان: افعی زنجانی، افعی دماوندی، کورمار و لاک پشت برکه ای

ماهیان: زرده پر، سس ماهی، سفید رودخانه ای و اسبله

تعارضات و تهدیدات مهم منطقه:

مهمتزین تعارضات و تهدیدات این منطقه عبارتند از: فعالیت های بی رویه و شدید معدنی، شخم و کشت غیر مجاز، شکار غیر مجاز، اجرای طرح های عمرانی نظیر جاده کشی، عبور خطوط انتقال نیرو، گاز، برق و مخابرات، گسترش راه های ارتباطی، ساخت و سازهای انسانی، ورود فاضلاب و پسماندهای روستایی و تردد وسایل نقلیه.

رخدادهای منطقه:

- از سال ۱۳۸۸ مطالعه بر روی سیاه گوش توسط انجمن یوزپلنگ ایرانی در این منطقه آغاز شده است.

- دستگیری شکارچی غیرمجاز ۳ راس قوچ وحشی در مرداد ۱۳۹۲ (لینک مرتبط)

تصاویر پناهگاه حیات وحش انگوران:

 

 

 

 

 

گورکن اروپایی در پناهگاه حیات وحش انگوران

 

تاکنون هشت عدد از خانواده راسو‌ها در ایران شناسایی شده‌اند که متاسفانه از بیشتر این تعداد، اطلاعات چندانی در دسترس نیست. بزرگ‌ترین عضو این خانواده از گوشتخواران در ایران، رودک یا گورکن است که اطلاعات ما از آن محدود به گزارش‌های پراکنده‌ای می‌شود که بخش قابل توجهی از آن‌ها، متجاوز از چهل سال پیش جمع‌آوری شده‌اند. این در حالی ست که این جانور دارای پراکنش وسیعی در حوزه‌ غرب پالئارکتیک بوده و پژوهش‌های فراوانی در اروپا به آن اختصاص یافته‌است. با وجود احتمال پراکنش نسبتا وسیع در داخل کشور، شواهد ناچیزی از حضور این جانور در ایران وجود دارد.

پناهگاه حیات وحش انگوران در استان زنجان که از مهرماه سال گذشته، میزبان نخستین پژوهش پیرامون «سیاه‌گوش» در ایران توسط انجمن یوزپلنگ ایرانی بوده‌است، هم‌چنان عنوان «نخستین‌ها» را به خود اختصاص می‌دهد! پس از عکس‌برداری از گرگ ملانیستیک برای نخستین بار در کشور، در مردادماه امسال نیز از یک عدد رودک اروپایی نیز برای نخستین بار توسط دوربین‌های تله‌ای این انجمن عکس‌برداری شد. با توجه به اهمیت این موضوع، به تازگی گزارش کوتاهی از این رویداد به همراه مروری بر داده‌های موجود از رودک در ایران، در مجله تخصصی «حفاظت گوشتخواران کوچک» سازمان جهانی حفاظت (IUCN) منتشر شده‌است. لازم به ذکر است که این گزارش، نخستین مقاله منتشرشده از ایران در این مجله به شمار می‌رود. علاقه‌مندان می‌توانند از اینجا به گزارش مورد اشاره دست‌ بیابند.

گرگ خاکستری ملانیستیک در انگوران

از یک گرگ خاکستری ملانیستیک (سیاه) در پناهگاه حیات وحش انگوران زنجان توسط دوربین های تله ای ایرانی عکس گرفته شد. در گذشته گزارشات پراکنده ای از سرتاسر کشور در مورد مشاهده گرگ سیاه داده می شد اما چنین پدیده نادری کمتر به وسیله یک عکس ثابت شده بود. تصویر این حیوان غیرعادی بوسیله دوربینهای تله ای انجمن یوزپلنگ ایرانی در پناهگاه حیات وحش انگوران در غرب استان زنجان گرفته شد.

این پژوهش با همکاری اداره محیط زیست زنجان انجام شده و بخشی از تحقیق در مورد گونه سیاه گوش برای یافتن اطلاعات پایه ای از اکولوژی و وضعیت این گربه ناشناخته در ایران است. دوربین های تله ای ابزار کارامدی برای انجام این گونه مطالعات بوده و هر سیاه گوش عکس گرفته شده را می توان براساس بوسیله الگوهای پوشش منحصربه فرد خود شناسائی نموده و در نتیجه حداقل جمعیت برآورد می شود. عکس گرفته شده از گرگ ملانیستیک (سیاه) رخدادی غیرمنتظره در طول بازدیدهای منظم برای جستجوی سیاه گوش در این منطقه بود.

رودخانه های انگوران

1-قلعه چای

یک رودخانه دایمی به درازای 60کیلومتر و شیب متوسط4/2درصداست که در دهستان های انگوران از بخش انگوران واوریاد از بخش مرکزی در شهرستان ماه نشان و دهستان چای پاره در بخش زنجان رود در شهرستان زنجان جریان دارد این رودخانه طی ریزابه های بسیار از چشمه زارهای دامنه شمال خاوری کوه های پروفان شوانت قرخ بلاغ وصندوق سندران در36کیلومتری باخترماه نشان سرچشمه گرفته و رو به سوی شمال سرازیر می شود ارتفاع سرچشمه این رودخانه 2600متر ومسیر کلی آن شمال خاوری است قلعه چای در مسیر خود روستاهای علم کندی احمد اباد وقلعه ارزه خوران را سیراب کرده ودر روستای اخیر با رودخانه التماس درسی درهم آمیخته واز روستاهای کلیسا خیرآباد ارزه خوران اورجک قره اغاج بالا قره آغاج پایین ساری کند بالا وساری کند پایین عبور می کند در روستای انجمن تغییر مسیر داده و پس از عبور از روستای مشمپا از شمال این روستا با ارتفاع ریزشگاه1160متر به قزل اوزن می ریزد.

2-انگوران چای

یک رودخانه دایمی به درازای 50کیلومتر وشیب متوست 9/3درصد است که در شهرستان ماه نشان در بخش انگوران جریان دارد این رودخانه از دامنه خاوری کوه های صندوق سندران قرخ بلاغ وبلقیس در34 کیلومتری باختر شهرستان ماه نشان در دهستان انگوران سرچشمه گرفته وارتفاع سرچسمه آن3200متر است انگوران چای از روستاهای خور جهان یاستر قلعه و قره ناز عبور کرده و به سوی جنوب خاوری سرازیر می شود و پس از ابور از کوه های قزلر گنبدی وقراول خانه با شیب نسبتا تندی از روستاهای قرا ذاکر سیاه خانه قنلاق جوق بالا وپایین حسن آباد وچای کندی نیز عبور می کند انگوران چای در ادامه مسیر با چند ریزابه کوچک در هم آمیختهو دره نسبتا تنگمیان کوههای قره یال (در شمال)و چای داغ(در جنوب)را به سوی شمال خاوری می پیماید و پس از سیراب کردن روستای قشلاقی ودرهم آمیختن باریزابه موجود در مسیروتامین آب روستای بلند پرچین در 2 کیلومتری شمال روستای لیلان به رودخانه قزل اوزن می ریزدارتفاع ریزشگاه این رودخانه 1250متر است.

3-حلب

یک رودخانه دایمی به درازای 40 کیلومتر و شیب متوسط 5/3درصد است که ازدامنه جنوبی کوه گورگور در36کیلومتری جنوب باختری ماه نشان طی ریزابه های چندی سرچشمه می گیرد وارتفاع سرچشمه آن 2900متر است رودخانه حلب با مسیر کلی شمالی خاوری دره شمالی کوه های باباگیلدر و قزل گونی راروبه سوی خاور طی می کند این رودخانه در روستای حلب از دره خارج شده وبا کمی تغییر مسیر متوجه شمال خاوری می شود و پس از سیراب کردن روستاهای پایین و مذرعه وارد دره میانی کوه سولان (درشمال)وگرده تاج (در جنوب)می شود در روستای مراش با رودخانه های کاکا والله لوچای مخلوط می شود ودامنه شمالی کوه گرده تاج را به سوی خاور دور می زند و با یک قوس چپ گرد روستاهای دندی زمان وخانیک را مشروب می کند ودر روستای انگوران به رودخانه انگوران چای می ریزد ارتفاع ریزشگاه این رودخانه 1490متر است.

4-تخته یورد

با درازای 30کیلومتروشیب متوسط5درصد از دامنه شمالی کوه چال در 29کیلومتری شهرستان ماه نشان سرچشمه می گیرد و ارتفاع سرچشمه آن 2900متر است این رودخانه در دهستان اوریاد از بخش مرکزی شهرستان ماه نشان جریان یافته رو به سوی شمال خاوری سرازیر می شود و بر سر راه خود روستاهای تخته یورد سجین و سجینو پری چای را مشروب می کند در روستای پری چای تغییر می دهد وبانام پری چای و پی از عبوراز خاور روستای میانچ در2کیلومتری خاور روستای اورجک رود به قلعه چای می ریزد ارتفاع ریزشگاه این رودخانه 1400متر است..

5-کاکا

یک رودخانه دایمی به درازای 30کیلومتر وشیب متوسط7/3درصد است که در دهستان انگوران از بخش انگوران در سهرستان ماه نشان جریان دارد.این رودخانه از چشمه سراهای دامنه جنوبی کوه های لعل کان و آرگون و دیم کان در30کیلومتریجنوب باختری ماه نشان شرچشمه گرفته وارتفاع سرچشمه آن2700متر است این رودخانه پس از سیراب کردن روستای امیر اباد به سوی جنوب خاوری و سپس به سوی خاور متوجه می شود و در راه با گورگورچای و چند ریزابه دیگر مخلوط شده وضمن سیراب کردن روستای کاکا به دره شمالی کوه بلبلک وارد می شود پس از عبور از روستای گتابلو وینگجه در روستای مراش به رودخانه حلب میریزد ارتفاع ریزشگاه این رودخانه 160متر است.

6-لجام گیر

یک رود فصلی به درازای 28کیلومتر وشیب متوسط7/4درصد است که در دهستان های انگوران و قزل گچیلو از بخش مرکزی شهرستان ماه نشان جریان دارد این رودخانه از دامنه شمالی کوه دمیرلو در 47 کیلومتری باختر زنجان شرچشمه گرفته و رو به سوی جنوب سرازیر میشود ارتفاع سرچشمه این رودخانه 2600متر است وپس از عبور از روستاهای کهریز و امیر آباد در 3کیلومتری باختر روستای امیر آباد به قزل اوزن می ریزد موقعیت مناسب رودخانه مذبور به ویژه در دهانه ورودی در قره داغ که در 3کیلومتری شمال باختری روستای شیخ جابر قرار دارد از نظر ساختمان سد شایان توجه است.این رودخانه به قزل اوزن می ریزد و ارتفاع ریزشگاه آن1295متر است.

7-الله لوچای

یک رودخانه کوچک فصلی به درازای 20کیلومتر وشیب متوسط5/5درصداست که در دهستان انگوران در بخش انگوران جریان دارد این رودخانه از چشمه سارهای دامنه خاوری کوه هایلعل کان آرگون و آنگرتاران در27کیلومتری جنوب باختری ماه نشان از بخش انگوران سرچشمه می گیرد و رو به سوی جنوب باختری سرازسر می شود.ارتفاع سرچشمه این رودخانه2700متر است.الله لوچای پس از سیراب کردن روستای قلعه جوق ساغرچی گنج آباد وکشخان در روستای مراش به رودخانه حلب میریزد وارتفاع ریزش گاه آن 1600متر است.

8-شوراب

یک رود فصلی به درازای 18 کیلومترو شیب متوسط 6/5 درصد است که در شهرستان ماه نشان بخش انگوران ودر دهستان انگوران جریان دارد این رود خانه از دامنه جنوبی کوه دمیرلو در47کیلومتری باختری زنجان سرچشمه می گیرد وارتفاع سرچشمه آن 2300متر است.این رودخانهپس از عبور از روستای مقانلو به سوی جنوب باختری سرازیر شده و وارد دره خاوری قزل تپه می شود در این دره روستای اینچه را سیراب کرده و در 5/2کیلومتری شمال باختری امیراباد به قزل اوزن میریزد ارتفاع ریزشگاه این رودخانه 1295متر است.

9-التماس دره سی

 رود فصلی به درازای 15 کیلومتر و شیب متوسط 7درصد است که در دهستان اوریاد در بخش مرکزی شهرستان ماه نشان جریان دارد.این رودخانه ازدامنه خاوری کوه قره گونی در 41 کیلومتری شمال باختری شهر ماه نشان طی دو ریزابه که در شمال باختری روستای قزلو به هم می پیوندند سرچشمه گرفته ورو به سوی خاور جریان می یابد ارتفاع سرچشمه این رودخانه 2600متر است ودر 2/1 کیلومتری شمال خاوری روستای قلعه ارزه خوران به رودخانه قلعه چای میریزد ارتفاع ریزشگاه التماس دره 1540 متر است.

10-دربند

یک رودخانه فصلی به درازای 12کیلومتر است که از دامنه جنوبی کوه باش آقاخ داغی در 16 کیلومتری شمال باختری ماه نشان سرچشمه میگیرد این رودخانه با ارتفاع سرچشمه 2100متر در دهستان انگوران شهرستان ماه نشان جریان دارد این رودخانه پس از مخلوط شدن با دو ریزابه که از دامنه خاوری کوه سفید و قاریاقدی سرچشمه گرفته اند روستاهای سهند بالا و پایین را مشروب ساخته و وارد دره باریکی می شود.پس از طی حدود 7 کیلومتر در شمال روستای ساری آغل با ارتفاع ریزشگاه 1250 متر به قزل اوزن می ریزد.

11-علی جولا

یک رود فصلی به درازای 12 کیلومتر شیب متوسط 2/6 درصد که در دهستان اوریاد از بخش مرکزی شهرستان اوریاد ماه نشان جریان دارد این رودخانه از چشمه سارهای دامنه خاوری کوه شوند در 44کیلومتری باختر ماه نشان سرچشمه می گیرد و رو به سوی شمال سرازیر می شود ارتفاع سرچشمه این رودخانه که در مسیر عبوری خود روستاهای آلاکین وآغدوغموش را سیراب می کند 2050متر است این رودخانه در یک کیلومتری باختر روستایی به همین نام با ریزابه دیگری مخلوط می شود از آنجا تغییر مسیر داده و به سوی خاور جریان می یابد.پس از عبور ازروستای علی جولا در 5کیلومتری خاور روستای مذبور به قلعه چای می ریزد ارتفاع ریزشگاه این رودخانه 1300متر است.

12-گورگور چای

یک رود فصلی به درازای 4کیلومتر و شیب متوسط 18درصد است که در دهستان انگوران از شهرستان ماه نشان جریان دارد.این رودخانه از دامنه شمالی کوه گورگور در 35کیلومتری جنوب باختری ماه نشان سرچشمه گرفته وبا شیب تندی رو به سوی شمال سرازیر می شود در 3کیلومتری شمال باختری روستای کاکا با ارتفاع ریزشگاه 1280متر به رودخانه کاکا می ریزد.

کوه ها و غارهای انگوران

کوه های انگوران:

انگوران منطقه‌ای کوهستانی است که شهرها و روستاهای آن در دامنه‌ها، دره‌‌ها، و دشت‌های میان‌ کوه‌های آن جای گرفته‌اند. رشته‌کوه‌های انگوران  از نظر زمان پیدایش، به دورهٔ سوم زمین‌شناسی تعلق دارند. این کوه‌ها بیش‌تر از سنگ‌های ماسه‌ای و دولومیتی تشکیل شده‌اند و فرسایش دورهٔ چهارم زمین‌شناسی چهرهٔ آن‌ها را دگرگون کرده است. بلندی‌های انگوران عبارت‌اند از:

باباگیلدر، انگوران

این کوه با ارتفاع ۲۸۵۰ متر، در ۹۵ کیلومتری جنوب غربی زنجان و در غرب روستای حلب از توابع دهستان انگوران واقع شده و سرچشمهٔ اصلی رود حلب است. دامنه‌های شرقی آن به دهستان انگوران، و دامنه‌های غربی آن به دهستان احمدآباد سفلا (از توابع شهرستان میاندوآب) مشرف است و جزو کوهستان قره‌داغ به شمار می‌آید.

بلقیس،انگوران

این کوه در ۱۲ کیلومتری روستای یاستی‌قلعه، از توابع دهستان انگوران قرار گرفته است و ۳۳۳۲ متر ارتفاع دارد. این کوه سرچشمهٔ رودخانه‌های بالاجوجه و انگوران‌چای، و بلندترین قلهٔ کوهستان قِرخ‌بلاغ (چهل‌چشمه) است. چشمه‌های بسیاری از دامنه‌های این کوه می‌جوشند.

صندوق سندران،انگوران

این کوه با ارتفاع ۳۲۱۴ متر، در جنوب روستای علم‌کندی، از توابع دهستان انگوران واقع شده است و سرچشمهٔ رودخانه‌های انگوران‌چای، قلعه‌‌چای، تخته‌یورد و بالا‌جوجه است. این کوه، از نظر ارتفاع، دومین قلهٔ مرتفع کوهستان قِرخ‌بلاغ (چهل‌چشمه) محسوب می‌شود.

غار های انگوران:

غار « یل کورپو» در حدود ۸ کیلومتری روستای میانج از توابع بخش انگوران شهرستان ماه‌نشان واقع شده است.

 

 این غار دارای چهار ورودی است که به احتمال زیاد به هم متصل هستند؛ درون غار حوضچه‌های آهکی تشکیل شده که زیبایی‌های غار را به تصویر می‌کشد.

از یکی از ورودی‌های این غار آب روان و گوارایی به سمت بیرون غار جاری است و فعلا اطلاعات دیگری به دلیل بررسی نشدن غار در دست نیست.
این غار در بین مردم محل به « یل کورپو» مشهور است.
قابل ذکر است این مکان دیدنی تا حدود زیادی ناشناخته مانده است،امیدواریم که با بازدید از این منطقه ی بکر و دیدنی،بتوانیم به شناساندن جاهای دیدنی و زیبای منطقه ی انگوران کمک کنیم.
 

خبر انگوران

اویان نیوز: رئیس اداره میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری شهرستان ماه‌نشان از کشف غار جدید در منطقه ماه‌نشان خبر داد و گفت:  غار «کورپو کوهلو» در حدود ۱۰ کیلومتری روستای میانج از توابع بخش انگوران شهرستان ماه‌نشان واقع شده و تا به حال شناسایی نشده است.

 به گزارش ایسنا به نقل از روابط‌عمومی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان زنجان، رضا میرزایی‌پور با بیان اینکه این غار دارای چهار ورودی است که به احتمال زیاد به هم متصل هستند، افزود؛ درون این غار حوضچه‌های آهکی تشکیل شده که زیبایی‌های غار را به تصویر می‌کشد.

 وی اظهار کرد: از یکی از ورودی‌های این غار آب روان و گوارایی به سمت بیرون غار جاری است و فعلا اطلاعات دیگری به دلیل بررسی نشدن غار در دست نیست.

این غار در بین مردم محل به «کورپو کوهلو» مشهور است.

زنجان: «کورپو کوهلو» غاری ناشناخته در دل روستای میانج بخش انگوران زنجان/ گزارش تصویری

 

 این غار تقریباً در 10 کیلومتری غرب روستا قرار دارد درون این غار حوضچه های آب از آهک تشکیل شده که زیبایی های ورودی در غار را دوچندان می کند.

 از یک طرف ورودی این غار  آب روان و گوارائی جاری است، 

 

 

انتهای پیام.

*************************************************************************************************************************************************************************************************88

اویان نیوز: رئیس اداره میراث ‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری ماه‌نشان گفت: تاکنون ۹۰ مورد اثر تاریخی در ماه‌نشان کشف شده است که قدمت برخی از آن‎ها به پنج‌هزار سال می‌رسد.

به گزارش اویان نیوز به نقل از خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، رضا میرزایی‎پور با بیان این مطلب، اظهار کرد: در حال حاضر ۴۳ مورد اثر ثبتی و ۴۷ مورد اثر غیرثبتی در این منطقه وجود دارد که قدمت آن‎ها به عصر تاریخی مفرغ مربوط می‌شود. به علاوه در روستای انگوران نیز شش اثر ثبتی در فهرست آثار ملی کشور وجود دارد که از دوران ورود اسلام و هم‎چنین عصرهای هخامنشی، سلوکی و اشکانی باقی مانده‎اند.

این مسوول ادامه داد: از مهم‎ترین آثار منطقه انگوران مقبره مولانا همتی انگورانی، شاعری از قرن دهم هجری، گنج‌علی بیگ قلعه‌سی در روستای گنج‌آباد و به علاوه قلعه یاستی در روستایی با همین نام بازمانده از دوره ساسانی است. هم‎چنین مناطق طبیعی گزلو، خورجهان و روستای زیبای انگوران از گردش پذیرترین نقاط این منطقه به شمار می‌روند.

وی در ادامه با اشاره به چشمه‎های آب گرم روستای میانج و حلب و مناطق حفاظت شده انگوران به عنوان مناطق نمونه گردشگری، تصریح کرد: علاوه بر موارد مذکور معادن انگوران، قلعه‎های تاریخی قلعه جوق سیاه منصور، غارزاغه دره سی در روستای قره دره و کوه و از سایر آثار قابل ذکر و توریسم‌ پذیر انگوران محسوب می‌شوند.

انتهای پیام

***********************************************************************************************************

اویان نیوز: رئیس اداره میراث ‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری ماه‌نشان گفت: تاکنون ۹۰ مورد اثر تاریخی در ماه‌نشان کشف شده است که قدمت برخی از آن‎ها به پنج‌هزار سال می‌رسد.

به گزارش اویان نیوز به نقل از خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، رضا میرزایی‎پور با بیان این مطلب، اظهار کرد: در حال حاضر ۴۳ مورد اثر ثبتی و ۴۷ مورد اثر غیرثبتی در این منطقه وجود دارد که قدمت آن‎ها به عصر تاریخی مفرغ مربوط می‌شود. به علاوه در روستای انگوران نیز شش اثر ثبتی در فهرست آثار ملی کشور وجود دارد که از دوران ورود اسلام و هم‎چنین عصرهای هخامنشی، سلوکی و اشکانی باقی مانده‎اند.

این مسوول ادامه داد: از مهم‎ترین آثار منطقه انگوران مقبره مولانا همتی انگورانی، شاعری از قرن دهم هجری، گنج‌علی بیگ قلعه‌سی در روستای گنج‌آباد و به علاوه قلعه یاستی در روستایی با همین نام بازمانده از دوره ساسانی است. هم‎چنین مناطق طبیعی گزلو، خورجهان و روستای زیبای انگوران از گردش پذیرترین نقاط این منطقه به شمار می‌روند.

وی در ادامه با اشاره به چشمه‎های آب گرم روستای میانج و حلب و مناطق حفاظت شده انگوران به عنوان مناطق نمونه گردشگری، تصریح کرد: علاوه بر موارد مذکور معادن انگوران، قلعه‎های تاریخی قلعه جوق سیاه منصور، غارزاغه دره سی در روستای قره دره و کوه و از سایر آثار قابل ذکر و توریسم‌ پذیر انگوران محسوب می‌شوند.

*****************************************************************************************************************************************

اولین صنوبر کار استان زنجان در منطقه انگوران گفت: با کاشت درخت صنوبر که رهبر انقلاب هم بر ضرورت این مسأله و اهمیت و نقش آن در آبادانی کشور و نشاط و شادابی جامعه تأکید می کنند توانستم به عشق ایشان هم در زمینه درختکاری و حفظ محیط زیست و هم در زمینه اقتصاد مقاومتی موفق شوم.

عباسعلی نادری  متولد سال ۱۳۱۶ در روستای انگوران با کاشت صنوبر به شکل استاندارد در ۶ جشنواره استانی و کشوری مقام های برتری را کسب کرده است که خبر نگار اوج بیداری پای صحبت های او می نشیند.

وی امروز در گفت وگو با خبرنگاراوج بیداری اظهارکرد: اجرای فرامین رهبر معظم انقلاب به سن و سال و سمتی ربطی ندارد همین که در جامعه و اجتماعی که زندگی می کنی احساس مسئولیت داشته باشی و اراده ی پنهان درون را به کار ببندی نه تحریم و نه انواع جنگ، ما ایرانی ها را از پای نخواهد درآورد.

کشاورز انگورانی اضافه کرد: ۱۵ سال پیش پای صحبت های مقام معظم رهبری در تلویزیون نشسته بودم که شنیدم حضرت آقا فرمودند جنگل ها و درختکاری را توسعه دهید و همچنین در دیگر بیانات ،ایشان به اقتصاد مقاومتی و رونق دادن کسب و کار در مملکت اشاره کردند که من با یک تیر به دو امر رهبری لبیک گفتم .

نادری در ادامه اظهار کرد: بیش از چهارو نیم هکتار از زمین های کشاورزی که احساس می کردم دیگر از کار افتاده هستم و نمی توانم کار کشاورزی را ادامه دهم به حال خود رها کرده بودم اما با شنیدن امر رهبر انقلاب و حساسیت اوضاع جامعه یک تکونی به خودم دادم و گفتم اگر اَمسال من همین طور دست روی دست بگذارد جامعه به تنبلی و وابستگی سوق داده می شود و آثاری از سرسبزی و نشاط در محیط اطراف زندگیمان به چشم نخواهد خورد .

وی ادامه داد: در بیانات رهبر معظم انقلاب یک نوع حساسیت و تأکیدی احساس کردم و برای توسعه درختکاری و آسایش اهل و عیالم شروع کردم به درخت کاری آن هم نه درختی که فقط سرسبزی و نشاط را در پی دارد بلکه با فروش این نوع درخت به اقتصاد هم کمک خواهم کرد ، البته قبل از قطع این درختان ، اصله نونهال این درختان را جایگزین خواهیم کرد تا صدمه ای به طبیعت وارد نکرده باشیم .

صنوبر کار موفق انگورانی اظهارکرد: هرکسی که در این جامعه زندگی می کند باید احساس مسئولیت داشته باشد ، انسان با مشاهده اوضاع خاورمیانه و ناامنی های کشورهای اطراف پی به امنیت ایران اسلامی می برد که به برکت امام و خون شهدا و رهبری مدبرانه حضرت امام خامنه ای مدظله العالی به دست آمده و نباید ملت ایران اجازه دهند که دشمن  با  تحریم و جنگی بخواهد ما را زیر فشار قراردهد.

نادری گفت: « جمهوری اسلامی ایران زمانی رونق پیدا می کند که همه فعالیت کنند و از یکدیگر حمایت داشته باشند».

وی  گفت: در زمینی به مساحت ۴/۵ هکتار ۲۰ هزار چوب درخت صنوبر کاشتم و با سه حلقه چاه عمیق در ختان را بعد از فصل بهار آبیاری می کنم چون قبل از تابستان رودخانه انگوران چایی روان هست و دیگر نیازی به آب چاه ها نیست و چه بهتر با توجه به خکسالی های اخیر مسئولین تدابیری بیاندیشند تا  آب این رودخانه مهارشود.

کشاورز انگورانی خاطرنشان کرد: در جشنواره هایی که در تهران، ارومیه ، کرمانشاه ، پیکان شهر، رشت ، کرج برگزارشده مقام های برتر راکسب کرده ام ، البته یادآوری کنم من به دنبال این مقام ها نبودم همین مسئولین اداره منابع طبیعی میایند و از منزل مرا به این جشنواره ها می برند .

نادری  افزود: من به عشق رهبری و رونق جمهوری اسلامی ایران فعالیت می کنم و کنار همسر، ۴پسر ،۱ دختر و ۱۸ تا نوه به خوبی زندگیم را اداره می کنم و تنها آرزوی من زیارت کربلا و دیدار با مقام معظم رهبری است.

خبرنگاراوج بیداری از عباسعلی نادری پرسید وقتی حضرت آقا را دیدید چه خواهید گفت؟ که در پاسخ با چشمان پر از اشک اظهاکرد: «آقا ،سرت سلامت همه زندگیم به فدای تو ، امیدوارم از من پیرمرد ۸۸ ساله راضی باشی و اگر دستوری عنایت فرمایی با تمام جان و زندگیم آن را اجرا خواهم کرد».

برای مشاهده اخبار بیشتری در ارتباط با انگوران کلیک کنید.

مولانا همتی انگورانی

                                              بسم الله الرحمن الرحیم                         

 

 

مولانا همتی انگورانی از شاعران توانا ودر عین حال ناشاخته اواخرقرن دهم هجری و اوایل قرن یازدهم است. از او دیوان شعری به زبان ترکی آذری یادگار مانده است. جلد اول آن شامل قصاید و غزلیات است که در مناقب مولای متقیان حضرت علی (علیه السلام) سروده است، وجلد دوم قصاید و غزلیات عرفانی است.

      مولانا همتی در روستای انگوران از شهرستان ماهنشان متولد شد. همانند بیشتر حکما و علمای قرون گذشته به سرزمینهای گوناگون سفر کرد، و در نهایت به زادگاه خود برگشته و همانجا به شهادت رسیده و مدفون گشته است.

        دارنده ی نسخه خطی دیوان همتی او را از "اهل حق" می داند، ولی خود شاعر خود را از اعتقادات "اهل حق" که از جمله ی آنها اعتقاد به  حلول و تناسخ است، مبرا دانسته است.

      در ضمن غزلی می گوید:

 عشقیلن بو عرصه ده میدان اری دیر همتی              مشرک و منکرلرین باغرین اری دیر همتی

خارجی و ناصبی، مروانی و مشرک دگیل               تابع آل علی، حق لشگری دور همتی

 نور آلمیش خاک پاییندن بصیرت اهلیدور                 پیرو شاه ولایت، حیدری دور همتی

 اتحادی و حلولی، فلسفی دن دور ائدن                      نطقوی دن هم حروفی دن بری دور همتی

 پیشواسی، رهنماسی،رهبری اثنی عشر                    قول و فعلی حقه لایق جعفری دور همتی

 آنچه کهنسالان روستا می گویند در قبرستان سره یال که قبر مولانا همتی هم در آن واقع است، قبور زیادی وجود داشته که بر سنگ قبر اکثر آنها لفظ"شهید" نقش بسته بود. متاسفانه بهنگام احداث عمارت خانی از تمام آن سنگها برای بنای عمارت استفاده شده است بجز سنگ قبر مولانا همتی بر جای خود حفظ شده بود که این خود نشانه ی محترم بودن ایشان در بین اهالی از دیرباز است. 

سنگ قبر مزار مولانا با «ستاره هشت پر»( ستاره هشت پر در زمره نمادهای اسلامی است. این نماد در بخش‌های مختلف هنر اسلامی نظیر معماری، خطاطی، طراحی و .... به کار رفته است. )حاشیه بندی شده است. 

   اما اینکه این نبرد، با چه عنوان و دقیقا در چه تاریخی در این محل رخ داده ، آیا از تعرضهای دولت عثمانی بوده است یا خیر ؟ جای تحقیق است ونیاز به کمک محققان و آگاهان از مسائل تاریخی.

  بی شک معرفی این شاعر توانا مرهون زحمات ارزشمند آقایان استاد محمد رضا کریمی و رضا قاسمپورمیباشد که امیدواریم باچاپ شدن دیوان شعر مولانا همتی انگورانی به ثمر بنشیند. انشاﺀ الله باعث تلاش جوانان این منطقه در جهات معنوی بشود.

 غزلهایی از مولانا همتی انگورانی:

 ای ساچون وصفی شب قدر و رخون بدر منیر          خلق ایچینده بی بدل سن، حسن ایچینده بی نظیر

 عشقیلن یولداش اولوب حسن اقلیمین گزدیم تامام          دهر آرا گلمز اله، سن تک نگار دلپذیر

عارضون فردوس، اوْنا خال و خطون حورو ملک       چشمه کوثر دهانون، لبلریندیر شهد و شیر

 پیچ طره ندن مگر بیر عقده آچمیش باد صبح               گرد عطریندن اوْنون دوتدو هوا بوی عبیر

 «همتی» شول زلفی چوگان دلربانین عشقینه              عاشیقه بو عرصه ده باش اوْیناماقدور ناگزیر          

                                **********************

ظاهر ائتدی عارضی دؤرونده تا اول ماه خط          قتلینه بو خیل عشاقین گتیردی آه خط

آه کیم اهل نظر آئینه سین دوتدو غبار                   چکدی اول مه صفحه ی رخسارینه ناگاه خط

آرتدی سودای جنونیم سبزه ی خطون گؤروب         ائیلدی من بیدل و دیوانه نی گمراه خط

 اهل عشقی هر بیری بیرطوریلن ائیلر هلاک         گاه چشم و گاه ابرو، گاه خال و گاه خط

 لوح محفوظ الهی دیر حبیبین صورتی                 «همتی» درک ائیله اول لوح اوزره بسم الله خط

 

آداب و رسوم انگوران

تکم چی اویونی

تکم گردانی یکی از نمایش‌های آیینی و سنتی ویژه نوروز می‌باشد . این نمایش آوازی و عروسکی در اصطلاح مردم آذربایجان به ( تکم اویونی و یا تکمچی اویونی) معروف است . این پیام آوران نوروز و نوبهار در گذشته‌های نه چندان دور ٥٠ یا ٢٠ یا ٥١ روز مانده به نوروز و روستاها و برخی شهرهای آذری زبان به اجرای برنامه و هنرنمایی پرداختند و فرا رسیدن نوروز و بهار طبیعت را به مردم چشم به راه نوید می‌دادند .

 

واژه تکم از دو بخش ( تکه ) و ( م) تشکیل شده است . ( تکه ) در زبان ترکی آذری بزنر قولی هیکل می‌باشد ( در مراسم نوبهار خوانی ( تکه ) سمبل بهار و نشانه‌ی طراوت و رشد وشکوفایی طبیعت است ) .

حرف ( م ) که به آخر تکه متصل است .ضمیر ملکی اول شخص مفرد می‌باشد.بنابراین تکه به معنی بزنر من می‌باشد و به کسی که تکم را می‌رقصاند ( تکم‌چی) اطلاق می‌شود . تکم بزی است که از چوب ساخته می‌شود و چوب باریکی که بصورت پایه به طول ٤٠ الی ٥٠ سانتی‌متر بود زیر شکم آن متصل می‌گردد . این پایه از داخل سوراخی که درمرکز صفحه دایره‌ای شکل و چوبی به قطر ٣٠ الی ٤٠ سانتیمتر قرار دارد عبور می‌کند و در دست راست یا چپ تکمچی قرار می‌گیرد . تکمچی نیز با حرکاتی بسیار هماهنگ و موزون تکم را به رقص در می‌آورد . تکم را با انواع پارچه های رنگی و مخمل قرمز رنگ پوشانده و روی پارچه‌ها را با پولک ، آیینه، زنگوله ، سکه و منجوق تزیین می‌نمودند .

تکم‌چی در وصف عید نوروز و بهار اشعار و ترانه‌های دلنشینی هماهنگ با حرکت تکم می‌خواند .  این اشعار و ترانه‌ها زاده خیال عامه مردم بوده و سینه به سینه و زبان به زبان حفظ شده و بدست ما رسیده است . بسیاری از تکمچی‌ها از شهری به شهری و از روستایی به روستایی دیگر می‌رفتند و تکم گردانی می‌نمودند و به همین دلیل کل اشعاری را که تکم چی می‌خواند در همه مناطق به یک صورت بود اینک با نمونه‌ای از اشعار تکم چی‌ها آشنا می‌شویم :

تکم، تکم ناز ایلر ( تکه من ناز می‌کند )

چوبانا آواز ائیلر ( یا نی کیمین آواز ائیلر ) ( برای چوپان آواز می‌خواند یا مانندی نی آواز می‌خواند )

یغار قویون قوزونو ( گوسفند و بره را جمع می‌کند )

بایراما پنشواز ائیلر ( به پیشواز نوروز می‌رود )

بیزیم یرده یومورتانی یووالار ( در محل ما تخم مرغ را می‌شویند)

اونی دونوب یددی رنگ بویارلار ( آن را به هفت رنگ می‌آرایند)

یددی سینده تحویل اوسته قویارلار ( و هر هفت تا را در سفره عید می‌گذارند)

سیزون بو تازه بایراموز مبارک ( این عید تازه‌ی شما مبارک باشد)

آیوز ، ایلوز ، هفتوز ، گونوز مبارک ( ماهتان ، سالتان، هفته‌ی تان، روزتان مبارک)

جشن هالّا در منطقه انگوران

 

این جشن کهن‌ترین سنت رایج در میان دهقانان و کشاورزان است که در منطقه انگوران زنجان به هنگام برداشت محصولات کشاورزی انجام می‌گیرد. به هنگام برداشت محصول که معمولا فصل پاییز است هرکشاورز از زمین محصول خود تقریبا ٢٠ متر مربع را به عنوان (هالا) باقی می‌گذارد که در روز مراسم از همسایگان و فامیل برای شرکت در جشن (هالا) دعوت می‌کند. مراسم در زمین زراعی با شکوه خاصی انجام می‌گیرد و میهمانان با صرف ناهار توام با مبارک باد و پر برکت باد همراه با خود میوه و نانی ضخیم به نام (نزیک) که از شیر خالص گوسفند تهیه شده آورده و به محل باقیمانده محصول (مثل گندم و جو) مراجعه می‌کنند در حالیکه در دست خود داس دارند. آنان دور محصول باقیمانده حلقه زده و یکی از بزرگان و ریش سفیدان قوم پس از ذکر نام خدا و درود بر پیامبر شروع به درو کردن گندم می‌کند بقیه هم به تبع در حالی که سرودهای محلی مخصوص این جشن را می‌خوانند شروع به درو کردن می‌کنند. بدین ترتیب هرکه هرچقدر درو کند به عنوان تبریک و برکت به همراه خود می‌برد. بعد میوه و نان (نزیک) را بین حاضرین تقسیم می‌کنند و آنها هم با گفتن دعای برکت به خرمن، آنجا را ترک می‌کنند.

نوروز(ایل بایرامی )

نوروز(ایل بایرامی ) اولین روز بهار است. با آمدن نوروز جشن طبیعت آغاز می شود و طبیعت در جشن بهاری خویش آنقدر زیبا می شود که آدمی را مسحور خویش می کند، آن چنان که انسان از سخن گفتن باز می ماند و حرف هایش، ناگفته، در ژرفای جانش انباریده می شود. در این عید طبیعت جان دوباره می گیرد و سرسبزی دوباره زنده می شود و به همین خاطر در میان ایل ها رسم و رسوم مختلفی به وجود آمده است

طبیعت در حین جان گرفتن ظاهر خود را نیز تغییر داده و همراه با آن مردم نیز در این عید ظاهر خود را تغییر می دهند و کوچک و بزرگ لباس های تازه پوشیده و با طبیعت هماهنگ می شوند. مردم ماهنشان تنها لباس های خود را عوض نمی کنند بلکه تأثیر آن در معنویّات آنها نیز معلوم می شود و گفتنی است که مردم هم از لحاظ جسم و هم از لحاظ معنوی لباس های خود را تعویض می کنند و تأثیر آن در این عید در تمام دوران ها به وضوح دیده می شود.

در عید افرادی که با هم قهر هستند دوست می شوند، دور افتاده ها به یاد می افتند و کینه و کدورت ها از میان می رود و تعویض لباس ظاهر سازی است. در عید دیدار بزرگترها واجب شمرده می شود وصله رحم که سفارش خداوندمتعال و انبیا واولیااوست انجام می  شودچرا که خداوند حکمت و رمز و راز صله رحم را در ایجاد تعاطف و مهرورزیدن خویشان به همدیگر، تبیین و تشریح فرموده است; آنجا که مى فرماید: «… فانّى انا الله الرحمن الرحیم و الرحم انا خلقتها فضلاً من رحمتى لتعاطف بها العباد و لها عندى سلطانٌ فى معاد الاخره….»۱۸; من خداى بخشنده و مهربانم و رحم را، که یک فضل و فضیلتى است، من خودم به اقتضاى رحمت خویش آفریدم تا انسان ها بدین وسیله به یکدیگر مهر و عطوفت ورزند و در قیامت نیز در نزد من حجت قاطعى داشته باشند.بله با رسیدن نوروز، بهار روح حیات را بر پیکره طبیعت می دمد و جریان خون در شاهرگ هستی جاری می شودعید نوروز، آیین ها و رسم های بسیار نیکو و ارزشمندی دارد که یادآوری آنها خالی از لطف نیست، بنابراین در این بخش خبرنگاراوج بیداری به برخی از این آداب و رسوم ماهنشان وروستاها در ایام عید نوروزکه رایج است، اشاره می کند.

درشهرستان ماهنشان مردم آن نیز مطابق دیگر مردم ایران زمین یکسری آداب ورسوم خاص از جمله ،خانه تکانی (هیس آلماق)،بردن عیدی به اقوام نزدیک وتازه عروس ها که خوداز یک رسم ورسوم خاصی برخورداراست (بایراملیق)، خریدن لباس های تازه ،تهیه سفره هفت سین وسبزکردن سبزه (گورتمه)،مراسم چهارشنبه آخرسال (چرشنبه ،ایلین آخرچرشنبه سی،چرشنبه سوری) ، رفتن به مزارشهدا وقبرستان درآخرین پنج شنبه سال (آدینا آخشامی ،قره بایرام )،اجتماع ریش سفیدان وقاریان درمسجد وخواندن نمازعید وچهل سوره یس ودمیدن آن به آب زعفران که معروف به چله سوی است،خواندن دعاوقرآن درلحظه تحویل سال نوودادن عیدی ودیدوبازدید،رفتن به منزل کسانی که داغ عزیزی را درآن سال دیدند،رفتن به منزل بزرگترین و.سیزده بدر.می باشد.

*مراسم چهارشنبه سوری نیز از مراسم کهن که آخرین چهارشنبه اسفند می باشد به صورت خاص برگزارمی شود.

آخرین غروب روز چهار شنبه سال که در ایران اسلامی به چهارشنبه سوری معروف است و جدای از اتفاقات بدی که در شهرها می اُفتد و بعضی از خانواده های شهری را ناراحت می کند ، درشهرستان ماهنشان و روستا ها از این اتفاقات هیچ خبری نیست و خوشبختانه در این شهرستان وروستا ها از این اتفاقات ناگواررخ نمی دهد و مردم همان آداب و رسوم گذشته خود را ادامه می دهند و جوانان ونوجوانان از قبل هیزم ولاستیک خراب خودروهارا جمع کرده ودرشب چهارشنبه سوری در سقف بام ها وبالای کوه های اطراف شهرستان شعله های از آتش رابرپا می کنندوبه شادی وسرور می گذارانند.

شایان ذکر است : وقتی که آتش را روشن کردند همه به نوعی سرسلامتی از روی آتش می پرند ودعا یا آرزویی می کنند درقدیم دختران دم بخت نیز از روی آتش می پریدندویک شعری به زبان خود برای بازشدن بختشان می سرودند.

مردم روستای قره داش وسایرروستاهانیز مثل سال های قبل مراسم و آداب چهارشنبه سوری را به شکل ساده ای انجام می دهند و مردم همان آداب و رسوم گذشته خود را ادامه می دهند ، در غروب چهار شنبه سال ،کوچک و بزرگ خوشحال و شاد هستند و از پشت  بام روشنایی آتش های که پشت بام ها  و یا در کوچه ها روشن کرده اند دیده می شود و صدای هیاهوی  بچه ها شنیده می شود و همه مردم که در پشت بام ها هستند، از همان جا به همدیگر تبریک گفته و با زبان محلی می گویند : چرچمبه آغشامیز موبارک اولسون ، ایلیز اینشا آللا ه خوش گلسین ( غروب چهارشنبه مبارک باد ،سال پربرکت و خوب و خوشی برایتان روی بیاورد انشاه الله)

در کوچه ها دختران آتش کوچکی روشن می کنند  و دست در دست همدیگر می دهند و از روی آتش می پرند و ترانه ها را درآن شلوغی  و هیاهوی چهارشنبه سوری می خوانند : (آتیل ماتیل چرچمبه ، آچیل آینا تکین بختیم چرچمبه) ( آگاه باش مَلَک چهارشنبه ، بخت و اقبال من که مثل آینه است باز شو)

یکی دیگر از این آداب دراین شب جمع شدن در جلوی منزل خانواده های معزا و  روشن کردن آتش جلوی منزل آنها می باشد ، مردم برای اینکه خانواده های که در همان سال ، نزدیکانشان فوت شده است خوشحال و چهارشنبه آخر سال و آمدن عید و سال نو را تبریک بگویند و به آنها احترام بگذارند و سال نو را همه اهالی محله شهرستان و روستا به خوبی و خوشی آغاز کنند  با جمع شدن جلوی منزل آنها به نوعی به آنها احترام قائل شده و فاتحه ای برای شادی ارواح تازه فوت شده قرائت می کنندوسال خوبی رابرای همدیگر آرزومی کنند.درگذشته درهمان روز وشب نوجوانان با رنگ کردن تخم مرغ ها (یومورتابویاما) ویک نوع بازی درکوچه پس کوچه ها که به یومرتا چاقیشما معروف بود مشغول می شدند که امروزه دربین نوجوانان کمرنگ شده وجای خودرا به انداختن ترقه وفشفشه داده است.مادران وکدبانوهای ماهنشانی دراین شب با پختن غذای مخصوص ازجمله شیربرنج وپلورشته وگذاشتن آن دریک بشقاب همراه با نان وتنقلات آن را برای دخترویا تازه عروس ویا کسی از نزدیکان که حرمت خاصی برایش داشتند می بردندوآن طرف مقابل هم جای آن را برداشته ووازجوراب وشکلات وشیرینی وتخم مرغ رنگ شده می گذاشت.

 آخرین شب چهار شنبه سال برای مردم ومخصوصا بچه ها ونوجوانان  شب پرخاطره ای می شود در این شب آداب بسیار خوبی است که همه جوانان از این شب بعد ها در هرجا که باشند برای یکدیگر تعریف می کنند و آن آداب شال انداختن است که امروزه تقریبا درروستاها اجرامی شودو این شب جوانان بزرگ روستا که در روز رویشان نمی شود به در خانه ها بروند و از آنها هدیه بگیرند تاریکی شب را برای اینکارانتخاب می کنند و به پشت بام خانه ها می روند ، در گذشته اکثر خانه‌ها در سقف دریچه‌ای برای تهویه داشتند و معمولا شال از آن قسمت آویزان می‌شد، تا صاحبخانه هدیه‌ای را در آن بپیچد در روستا ها خانه ها طوری ساخته شده است که به راحتی می توان از کنار دیوار به پشت بام رفت و اگر راهی به بالای پشت بام  نبود از نردبام که همیشه در بیرون خانه می گذارند به پشت بام می روند و جوانان شال های بلند خود را باز می کنند و از دریچه بزرگ گردی که در زبان محلی پاجا نام دارد و درپشت بام خانه های قدیمی وجود دارد به داخل خانه آویزان می کنند و محکم یک سر شال را می گیرند(قورشاخ سالاما) . خانه ای که پاجا ندارد ، جوانان شال های خود را از روبروی در ورودی خانه ها آویزان می کنند وسرو صدا نمی کنند و هر وقت که خانواده ای متوجه شد  به خانه آنها شال انداخته اند به انتهای شال که از بالا بام آویزان کرده اند مقداری کشمش و یک جفت جوراب یا دست گش پشمی ویا گردووتخم مرغ رنگ شده ویا هرچیزی که ازمحصولات خود داشته باشند می بندند و در این موقع به طرف بالا پشت بام می گویند؛چک آللاه مطلیبین ویرسینشال را بگشید خدا آنچه که دوست داری برایت عطا بکند و شال انداز وقتی این حرف را شنید فوراً شال را می کشد و در بالای پشت بام با شوق و ذوق وصف نشدنی ای گره شال را باز می کند تا ببیند که به شال آن ها چه چیزی بسته اند.

گفتنی است : اگر پسری نامزد داشته باشد ودرهمان شب به پشت بام خانه عروس خود رفته وشال بیاندازد وسایلی که به شال او می بندندمخصوص بوده مثل پارچه ی پیراهنی ویا خودپیراهن ،عطر وصابون وآیینه وشانه  جیبی  می باشد.

*جمع شدن تمام افراد خانواده بر سر سفره عید در لحظه تحویل سال نو

به هنگام تحویل سال، همه اعضای خانواده لباس های تازه خود را پوشیده و دور سفره هفت‌سین جمع می شوند. پدربزرگ و مادربزرگ در بالای سفره و پس از آن‌ها پدر و مادر و فرزندان در کنار سفره می‌نشینند. به هنگام تحویل سال بزرگ‌ترین فرد خانواده ویا کسی که سواد خواندن قرآن راداشته باشد قرآن را برداشته شروع به خواندن می کند. قبل از تحویل سال، همه اعضای خانواده دعای تحویل سال را بارها زیر لب زمزمه می‌کنند
یا مقلب القلوب والابصار، یا مدبر اللیل و النهار، یا محول الحول و الاحوال، حول حالنا الی احسن الحال

مادربزرگ ها ویا مادرانی که دعای مخصوص سال تحویل را اگر بلدنبودند به زبان ساده وشیرین ترکی دعا های را برای خوشبختی فرندان وسلامتی ورزق وروزی حلال  وظهور امام زمان (عج)درزیرزبان ها زمزمه می کنند
در گذشته هنگام تحویل سال توپی شلیک می‌شدویا ازبلندگوهای مسجدصدای خواندن سوره چهل یس به گوش می رسید وبا شنیدن صدای آن همه متوجه سال نو می‌شدند و آن‌گاه همگی فرارسیدن سال جدید را به یک‌ دیگر تبریک می‌گفتند و پس از آن‌ بزرگ‌ترها عیدی‌های کوچک‌ترها را که معمولاٌ سکه و یا اسکناس بوده‌است از لای قرآن کریم درآورده و به آن‌ها می‌دادند. سپس بسته به زمان تحویل سال که اگر روز باشد، سنت حسنه صله ارحام را به جا می آوردند و فوراٌ افراد کوچک‌تر فامیل به دیدن بزرگ‌ترها رهسپار می‌شوند و معمولاٌ ناهار یا شام روز اول عید را در منازل بزرگان خویش صرف می‌کردند.
در گذشته غذای روز اول عید رشته‌پلو بوده است تا به این وسیله در سال جدید سر رشته کارها دستشان آمده و تا پایان سال از دستشان خارج نشود.
* دید و بازدید
هم‌چنین از آیین‌های ویژه‌ی نوروز، دیدار با اقوام و آشنایان است. این دید و بازدید رفتن‌ها تا پایان روز دوازده فروردین ادامه داشت. درماهنشان روزهای نخست سال جدید را به دیدار اقوام درجه‌ی اول می‌روند.  روزهای بعد نوبت اقوام دورتر فرامی‌رسد و سر فرصت به دیگر اقوام و دوستان سر می‌زنند و دیدارها را تازه می‌کنند. حتی اگر کسانی در طول سال به علت کدورت‌هایی که پیش آمده از احوال پرسی یک دیگر سر باز زده باشند، این روزها را فرصت مغتنمی برای رفع کدورت می‌شمارند و راه آشتی و دوستی در پیش می‌گیرند.گفتنی است : درشهرستان ماهنشان درسال های گذشته تقریبا همه مردم شهر به دیدوبازدیدبه منزل یکدیگر می رفتند وروز اول سال جدیدرا مردها به صورت گروه گروه وروزدوم را زن ها به دیدوبازدیداختصاص می داند بعد دوروز دیگرفرقی نمی کرد گاهی زنها ومردها ویابه صورت خانواده گی به دیدوبازدید می رفتند.

آداب و رسوم مراسم سیزده به در *

مراسم سیزده به در نیز از دیگر آدابی است که در روز سیزدهم نوروز برگزار می شود، مردم ماهنشان در این روز از خانه بیرون می‌زنند چون معتقدند سیزده نحس است و برای فرار از نحسی سیزده باید از خانه خارج شد و به دامان طبیعت رفت.سبزه های نوروزی را در روز سیزده به در مردم با خود می برند، جوانان دم بخت به امید باز شدن بخت خود در سال نو سبزه گره می زنند و سپس سبزه ها را در آب روان می اندازند تا بلا و ناپاکی را با خود ببرد.

درشهرستان ماهنشان باوجود رودخانه قزل اوزن مردم درروز سیزده به در به اطراف رودخانه رفته ویا به باغاتی که دراطراف این رود بود می رفتندوتقریباهمه خانواده ها از عمه ودایی وخاله وعمو دورهم جمع می شدند ووسایل لازم وخوراکی وآجیل هایی که از عید مانده بودرا با خود برده ودراین روز تناول می کردند.دراین روز بزرگترهانیز قاطی بچه ها از درختان بزرگی که درباغات وجود داشت طناب می انداختند ومشغول تاب بازی می شدندویابابازی های دیگرازجمله فوتبال وکشتی ودیگربازی ها به شادی وسرور مشغول می شوندوکدبانوها با کمک همدیگر آش وچلوگوشت وکباب رابرای صرف نهارآماده می کردند دراین میان هیزم هارابرای درست کردن آتش جمع می کردندوبرای جوش آمدن آب چای وپختن غذا یک اجاق بزرگی از سنگ درست میکردند.

درساعات آخر روز سیزده به درکناررود قزل اوزن جمع شده وهرکسی سنگی را پرتاب می کردو جوانان همت وزور واستعدادخودرا برای رقصاند سنگ ها  درروی آب به صورت حرفه ای نشان می دادند وبا پرتاب هرسنگی درآب آرزو می کردند بلاها ومریضی ها با آن سنگ برود وبا امدن آبی روشنی وصفا وصمیت به میان آنها آورد.

رسم و رسوم عروسی کردن در آذربایجان علی الخصوص انگوران

خواستگاری (ائلچی گدمه )

در زمانهای‌ قدیم‌ مادر و یا عمه‌ یا یکی‌ از نزدیکان‌ آقا پسردر جاهای‌ عمومی‌ ـ مسجد ـ عروسی‌ ـدختری‌ را می‌پسندیدند و بعد از آنکه‌ پسر را در جریان‌ امر قرار دادند روزی‌ را تعیین‌ می‌کردند به‌خواستگاری‌ دختر بروند. خواستگاری‌ هم‌ عموما در مواقع‌ عصر انجام‌ می‌گرفت‌. شخصی‌ را بنام‌ ایلچی‌به‌ خانه‌ عروس‌ می‌فرستند بعد از چندی‌ که‌ در خانه‌ نشستند یکی‌ از افراد که‌ از دیگران‌ زرنگ‌تر و پرروتربود سر سخن‌ را باز می‌کند و هدف‌ را بیان‌ می‌کند بعد از چند مدتی‌ او را به‌ اتاق‌ دعوت‌ می‌کردند(عروس‌) در حالیکه‌ نگران‌ و ترس‌ او را فراگرفته‌ وارد اتاق‌ می‌شد دربعضی‌ موارد اتفاق‌ می‌افتد که‌شربت‌ و چای‌ را به‌ زمین‌ و یا لباس‌ مهمانان می‌ریخت‌ و بعد ازچند روزی‌ یک‌ نفر دوباره‌ بخانه‌ دختر مراجعه‌ می‌نماید و اگر مورد موافقت‌ قرار گرفت‌ خانواده‌ پسر رادر جریان‌ امر قرار می‌دهد.

وقتی‌ خانواده‌ دختر با ازدواج‌ دخترشان‌ موافقت‌ کردند شخصی‌ را تعیین‌ می‌کردند برای‌ تعیین‌ مهریه‌در خانه‌ دختر جمع‌ می‌شوند چند نفر از خانواده‌ دختر و چند نفر از خانواده‌ پسربه‌ خانه‌ دختر می‌روندو پس‌ از صرف‌ شام‌ تعیین‌ مهریه‌ مسایلی‌ را مطرح‌ می‌کنند وقتی‌ مورد موافقت‌ قرار گرفت‌ کله‌ قندی‌ را ازطرف‌ خانواده‌ داماد به‌ همراه‌ خود می‌آورند آن‌ را خرد می‌کنند

عقد کنان (کبین کسمه )

روزی‌ که‌ تعیین‌ کرده‌ بودند عده‌ای‌ از خانواده‌ دختر و عده‌ای‌ هم‌ ازخانواده‌ پسر در خانه‌ دختر جمع‌ می‌شوند قبلا که‌ مهریه‌ را تعیین‌ کرده‌ بودند در آن‌ مجلس‌ می‌نشستندبعد از آنکه‌ مقداری‌ صحبت‌ می‌شود ملای‌ محضر وارد مجلس‌ می‌شود و پس‌ از نوشتن‌ دفتر و امضا دفترتوسط شهود و خود آقا داماد که‌ در اتاقی‌ دیگر حضور دارد دفتر را امضا می‌کند بعد ملا دفتر را برمی‌داردو وارد اتاق‌ خانمها می‌شود. بعد از آنکه‌ عروس‌ و جواب‌ بلی‌ از او شنید از او هم‌ امضا می‌گرفت‌ بعد ازمدتی‌ دفتر را برمی‌داشت‌ وارد مجلس‌ می‌شد و سکوت‌ مجلس‌ را می‌شکست‌ و شیرینی‌ را که‌ به‌ همراه‌خود بردند آن‌ را می‌خورند و ملا هم‌ صیغه‌ عقد را خوانده‌ و بدین‌ ترتیب‌ دختر خانم‌ زن‌ دائمی‌ آقا پسرمی‌شود و مهمانان‌ با گفتن‌ مبارک‌ باد خداحافظی‌ می‌کردند و می‌رفتند

پارچه بران ( پالتار کسمه )

پس‌ از چندی‌ روزی‌ را تعیین‌ می‌کردند و در آن‌ روز عده‌ای‌ از خانواده‌ آقا داماد و عده‌ای‌ هم‌ ازخانواده‌ عروس‌ خانم‌ به‌ بازار می‌رفتند برای‌ عروس‌ خانم‌ و سایر افراد خانواده‌ خرید می‌کنند. خانواده‌عروس‌ نیز برای‌ آقا داماد پارچه‌ ـ کت‌ و شلوار می‌خریدند این‌ پارچه‌ها را طی‌ تشریفاتی‌ درون‌ خونچه‌هاگذاشته‌ به‌ خانه‌ عروس‌ خانم‌ می‌فرستادند

حنابندان (حنا آغشامی)

همچنین‌ روزی‌ را تعیین‌ می‌کردند و شب‌ آن‌ روز خانمها در خانه‌ عروس‌ خانم‌ و آقایان‌ هم‌ در خانه‌آقا داماد دور هم‌ جمع‌ می‌شوند و تا صبح‌ بیدار می‌ماندند و به‌ رقص‌ و پایکوبی‌ می‌پردازند و خانمها هم‌در خانه‌ دختر جشن‌ می‌گیرند. در نیمه‌های‌ شب‌ از نزدیکان‌ عروس‌ خانم‌ دست‌ و پای‌ او را با حنا زینت‌می‌دادند و آقایان‌ هم‌ در خانه‌ داماد به‌ چنین‌ کاری‌ دست‌ می‌زدند. بزرگترها در ساعات‌ اولیه‌ شب‌ پس‌ ازخوردن‌ شیرینی‌ و چای‌ خداحافظی‌ کرده‌ و خانه‌ را به‌ جوانان‌ می‌سپردند تا آنها بدون‌ خجالت‌ و با خیال‌آسوده‌ حاضر به‌ جشن‌ و پاکوبی‌ بپردازند. افراد شوخ‌ طبع‌ با حرکات‌ و گفته‌های‌ خود مردم‌ رامی‌خنداندند . و حضور عاشقها در مجلس‌ باعث‌ می‌شد تا زینت‌ خاصی‌ به‌ آن‌ بدهد و این‌ هم‌ بستگی‌ به‌اقتصاد خانواده‌ داشت

بردن عروس خانوم ( گلین گلمه )

عروس‌ خانم‌ از پدر ومادر و سایر اعضای‌ خانواده‌ خود خداحافظی‌ کرده‌ و راهی‌ خانه‌ شوهرمی‌شود. در زمانهای‌ قدیم‌ ماشین‌ وجود نداشت‌ و عروس‌ خانم‌ را با پای‌ پیاده‌ به‌ خانه‌ شوهر می‌بردند وتعدادی‌ از همراهان‌ عروس‌ خانم‌ او را تا خانه‌ شوهر همراهی‌ می‌کنند و آتشی‌ که‌ در پشت‌ بام‌ روشن‌می‌کنند آقا داماد به‌ پشت‌ بام‌ می‌رود و سیبهایی‌ را که‌ در دست‌ دارد آنها را بطرف‌ عروس‌ خانم‌ پرتاب‌می‌کنند و جوانان‌ سعی‌ می‌کنند که‌ یکی‌ از این‌ سیبها را بعنوان‌ تبریک‌ و شادی‌ بدست‌ آورند. همچنین‌مقداری‌ پول‌ خرد و شیرینی‌ که‌ جمع‌ کرده‌ بودند آنها را هم‌ به‌ سر عروس‌ خانم‌ می‌ریزند و هر کدام‌ ازجوانان‌ سعی‌ می‌کنند آنها را بگیرند چون‌ تبرک‌ دارد. بعد به‌رقص‌ و پاکوبی‌ مشغول‌ می‌شدند. برادر کوچک‌ آقا داماد با یکی‌ از افراد فامیل‌ شالی‌ را که‌ قبلا آماده‌ کرده‌بود به‌ پیش‌ عروس‌ خانم‌ رفته‌ و آن‌ را به‌ دور کمر عروس‌ خانم‌ می‌بندد هنگامیکه‌ کمر عروس‌ را پدرشوهر یا برادر کوچک‌ شوهر می‌بندد عروس‌ را می‌خواهند به‌ خانه‌ داماد ببرند

شهر دندی انگوران

شهر دندی: 

شهر دندی مرکز بخش انگوران و از توابع شهرستان ماهنشان با جمعیت حدود ٤٠٠٠ نفر در موقعیت جغرافیایی ٤٧،٣٧ شرقی نسبت به خط استوا و در محل تلافی سه استان زنجان ، آذربایجان غربی کردستان و محل تلاقی رشته کوههای زاگرس و البرز واقع شده است و ارتفاع آن از سطح آبهای آزاد ١٥٠٠ متر و عمده دامنه تغییرات آب و هوایی در فصول تابستان و زمستان بوده و متوسط بارندگی سالانه٤/٣١٦ میلی متر می باشد.

تاریخ تاسیس شهرداری ١٣٧٦/٣/١١ می باشد

معدن انگوران

معدن انگوران زنجان-بزرگترین معدن روی خاور میانه

١- موقعیت جغرافیایی:

معدن سرب و روی انگوران در محدوده استان زنجان و در ١٣٥ کیلومتری جنوب غربی شهر زنجان واقع شده است.
این معـدن در موقعیت ٣٦درجه و ٣٧ دقیقه شمالی و ٤٧ درجه و ٢٤ دقیقه شرقی واقع است. 
نزدیکترین روستا به معدن روستای قلعه جوق با جمعیت ٢٠٠ نفر و نزدیکترین شهر به آن دندی با جمعیت دو هزار نفر می باشد.

راه اصلی دسترسی ( زنجان، دندی، معدن ) دارای مسافتی در حدود ١٢٠ کیلومتر است.

اختلاف درجه حرارت در شبانه روز و همچنین بین فصول سرد و گرم در محل معدن زیاد است. 

حداقل درجه حرارت ثبت شده در معدن انگوران ٢٢- درجه وحـداکثر آن٤٠+ درجه سانتیگراد بوده است.

میزان بارش سالیانه معدن بطور متوسط ٣٤٠ میلیمتر گزارش شده است . میانگین رطوبت در فصل سرد ٦٠ درصد و در فصل گرم ٤٠ درصد اسـت.

بطـور کلی فصل های بهار و پائیـز در منطقه نسبتاً کـوتاه بوده و گذر فصلهای زمستان به تابستان و بالعکس نسبتا سریع می باشد .

معدن انگوران در ناحیه ای کوهستانی و در ارتفاع متوسط محلی٢٩٥٠ متری قرار گرفته است. 

٢ – تاریخچه معدن انگوران

معدنکاری در معدن انگوران به صدها سال پیش باز می گردد .

زمانی که گالن را استخراج کرده و برای تهیه لوازم آرایش با روشهای سنتی فرآوریمیکردند.

اما از فعالیتهای استخراجی این معدن در گذشته دور نظیر سایر معادن ایران اطلاعات چندانی در دست نیست .

اولین پروانه بهره برداری معدن انگوران در سال ١٣٠١ صادر گردید ، اما بنا به مقتضیات زمان در همان سال پروانه بهره برداری معدن موقتاً لغو شدو بدین ترتیب فعالیت معدن تا سال ١٣٢٤ متوقف گردید.

در این سال ١٣٢٤ این معـدن از طریق مزایده برای مدت ١٠ سال به آقای صفاری واگذار شد ودر ادامه معدن به شرکت اتحاد سرب و روی انگوران واگذار شد. 

با واگذاری معدن به شرکت اتحاد سرب و روی انگوران، فعالیتهای معدنکاری بصورت ابتدائی و غیر مکانیزه آغاز گردید.

در تاریخ ٢٨/١٠/١٣٣٢ شــرکت مزبـور باستنـاد مـاده ٣٥ آئین نـامه معـادن موفـق به اخـذ پروانـه بهره برداری به مدت ١٥ سال شد . 

در تاریخ ٢٣/٨/١٣٤٥ شرکت اتحاد سرب و روی انگوران، معدن را به شرکت سهامی انگوران واگذار کرد. 

در سال ١٣٤٨ معدن انگوران در اختیار شرکت کالسیمین قرار گرفت. 

این شرکت بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، در سال ١٣٥٩، مصادره و ملی اعلام شد.

بهرحال شرکت کالسیمین تا اوایل سال ١٣٧٧ از معدن بهره برداری می کرد.

در ابتدای سال ١٣٧٧ بهره برداری از معدن انگوران به شرکت سهامی کل معادن ایران واگذار شد.

در اواسط همین سال شرکت سهامی کل معادن ایران بهره برداری از معدن را به شرکت توسعه معادن روی ایران (سهامی عام) واگذار نمود .


در سال ١٣٨١ شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران ، که جایگزین شرکت کل معادن ایران شده و دارنده پروانه بهره برداری از معدن است ، با برگزاری مزایده ، پیمان استخراج از معدن روباز را به شرکت توسعه معادن روی ایران واگذار کرد . 


بر اساس اطلاعات قابل استناد، اولین فعالیت های استخراجی بر روی کانسار انگوران به سالهای ١٣٠١ و ١٣٠٢ بر می گردد. 

گویا در این سالها گالن را با روشهای قدیمی استخراج و برای مصارف عمومی ذوب می کرده اند. بعد از این زمان تا قبل از جنگ جهانی دوم تنها یک دوره معدنکاری کوچک مقیاس توسط شرکت کامینکو در منطقه انجام شده است .


استخراج معدن به صورت قابل توجه، عملاٌ پس از سال ١٣٢٤ با واگذاری آن به بخش خصوصی آغاز شده است.

در طی این سالها ماده معدنی به روش زیرزمینی استخراج می شد . قسمت پر عیار آن برای تبدیل به شمش مستقیماً به کوره های تکلیس حمل و قسمت کم عیار ماده معدنی در نزدیکی دهانه تونلهای استخراجی درون دره ای دپو می گردید.

این مواد تا مدتها در معدن وجود داشت ولی بعدا مورد استفاده قرار گرفت.


تا قبل از اجرای طرح معدنکاری روباز، استخراج از معدن به صورت زیرزمینی و به روش کارگاه و پایه نامنظم انجام می شد. 

با پیشرفت نسبی عملیات اکتشافی و تعیین ذخیره معدن مقدمات طراحی معدن روباز فراهم آمد و بدین ترتیب اولین طرح روباز معدن که تا مدتها نیز به عنوان طرح نهایی معدن شناخته میشد، در سال ١٣٤٧ توسط آقای کندی از شرکت گلدن اسوشیت Golden Associate تهیه شد.

این طرح برمبنای اطلاعات حاصل از ٥٢ گمانه اکتشافی و رسم مقاطع قائم توسط این اطلاعات تهیه شده است. 

پس از شروع استخراج معدن به روش روباز، به طور معمول هرسال یا هرچندسال یک طرح استخراج و باطله برداری ارائه شده است. 

شکل قرارگیری تیپ های مختلف به ترتیبی است که کانسنگ های اکسیدی نزدیک به سطح زمین و کانسنگ سولفوری در عمیق ترین بخش آن واقع شده است . 

در بینابین آندو نیز مخلوط هایی از اکسید و سولفور وجود دارد .


چون استخراج تا کنون به روش روباز بوده ، بالطبع از بالاترین قسمت کانسار آغاز شده و فقط بخش های اکسیده کانسار و جزء کوچکی از کانسنگ های اکسیده را مورد استخراج قرار داده است .

با توجه به بازار خوب سولفیدهای روی و سرب ، همواره چگونگی دستیابی و استحصال کانسنگ سولفوری ، مورد نظر بوده و در چندین مرحله مطالعاتی در این زمینه انجام شده است و در نهایت شرکت تهیه وتولید مواد معدنی ایران جهت استخراج زون سولفوره اقدام به حفر تونل های اصلی نموده است.

معدن انگوران جز عجیب‌ترین معادن روباز جهان

معادن روباز (Open-pit mines) تکنیکی در زمینه استخراج سنگ یا فلزات و مواد معدنی دیگر از دل زمین به حساب می‌آید. مخصوصا زمانی که کانی‌ها در نزدیکی سطح زمین قرار گرفته و گسترش زیادی دارند این شیوه بسیار کارآمد است. در ادامه این مطلب ما را همراهی کنید تا شما را با عجیب‌ترین معادن روباز دنیا آشنا کنیم.

پیامد استفاده از این روش زخم‌هایی است که بر چهره زمین نشانده می‌شود. زخم‌هایی که متأسفانه راهی برای درمان آن‌ها وجود ندارد. اما در عین حال همین آثار نیز شگفتی خود را دارند و باعث بهت و حیرت بسیاری می‌شوند.

معدن انگوران

 

 
معدن سرب و روی انگوران در استان زنجان بزرگ‌ترین تولید کننده سرب و روی ایران و نیز بزرگ‌ترین معدن سرب و روی خاورمیانه است. این معدن دارای بخش روباز و بخش زیرزمینی است که ذخیره بخش روباز این معدن ۸ میلیون تن برآورد شده است.

جنگل های صنوبر انگوران

انگوران، قطب صنوبرکاری زنجان

مسئول روابط عمومی منابع طبیعی ماهنشان از کشت موفق و درآمدزایی صنوبرکاران بخش

انگوران با حمایت این اداره خبر داد.

 

ابراهیم ملکی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)­ منطقه زنجان، با

بیان این مطلب، گفت: صنوبر درخت سریع الرشدی است که با کشت هر یک نهال در هر

مترمربع، پس از 7 سال قابل بهرهبرداری بوده و علاوه بر ایجاد اشتغال، ارزآوری و رونق

صنایع کشور به عنوان منبع تامین سوخت در خارج از جنگل مورد توجه قرار میگیرد.

مسئول روابطعمومی منابعطبیعی شهرستان ماهنشان با تاکید بر اینکه منابعطبیعی موظف

است نهالهای مورد تقاضا و راهنمایی جهت نحوه کشت را رایگان در اختیار صنوبرکاران قرار

دهد، تصریح کرد: صنوبر موجب تصفیه هوا، جذب باران، جلوگیری از وقوع سیل، حفظ دوام

خاک و بهرههای اقتصادی زیادی میشود که استفاده از چوب آن در صنایع مختلف از جمله

این موارد است.

ملکی افزود: صنوبر آب دوست است، اما در مقابل گرما و سرمای زیاد مقاوم و بسیار

سازش پذیر است و با این که در هر خاکی رشد می کند، ولی خاک تقریباً عمیق را بیشتر

میپسندد و این درحالی است که بیشتر صنوبرکاران ترجیح میدهند نهالهای خود را مجاور

رودخانهها کشت کنند.

مسئول روابط عمومی منابع طبیعی شهرستان ماهنشان با بیان اینکه صنوبر در نور مستقیم

خورشید و باد متوسط بهتر رشد میکند، خاطرنشان کرد: چوب صنوبر در صنایع کبریت سازی،

نئوپان، فیبر، جعبه سازی و مورد بهرهبراری قرار گرفته و خوشبختانه بخش انگوران ماهنشان

با فروش چوب این درخت در سالهای اخیر به سایر نقاط استان و شهرهای شمالی کشور،

به عنوان قطب صنوبرکاری شناخته شده و در زمینه ایجاد اشتغال گام های اساسی برداشته

است.

شهدای انگوران

برای مشاهده این بخش اینجا کلیک کنید.

برای تکمیل شدن این بخش با ما همکاری کنید.

ارتباط با ما :

   09210929314

 [e-mail]

و نیز بخش نظرات

تاریخ انگوران

نیم نگاهی بر تاریخچه ی انگوران

آیا تا به حال به این موضوع اندیشیده اید که نام  « انگوران» از کجا گرفته شده است؟

ترکیب «انگوران»از ترکیب کلمه ی«ائنگور-Enqure» و پسوند «ان» ساخته شده است. همان طور که می دانید «ان» پسوند مکان است ، چنانکه به محلی که مردم گیل یا گیلک در آن زندگی می کنند «گیلان» گفته می شود.

در حدود سه هزار سال پیش مردمانی در این منطقه زندگی می کردند که قوت زندگیشان از این زمین های حاصلخیز و دشت های مهربان و زیبا  تأمین می گشت و مردانگی و فتوّت آنها در میان تمامی مردمان زبانزد بود و مردانی بر آنها حکومت می کردند که زور بازوانشان را برای خدمت به مردم و دفاع از آنها به کار می گرفتند تا باج گیری و ظلم و ستم برآنان.و اینان پهلوانانی بودند که سیرت نیکوی آنان عطای بزرگی چون شهادت را نسیبشان کرد. 

انگوران آن روز بسیار وسیع تر از امروز بود تا حدی که حتی قسمت هایی از ماهنشان و یا حتی تمام آن را در بر می گرفت و کوه های بسیار زیبا و سربلند افشار نیز  یکی از قسمت های مهم و در واقع مرکز آن بود و تحت حکومت ماد مرکزی اداره می شدو اهمیت مذهبی و آئینی آن از جنبه ی سیاسی  بیشتر بود و این اهمیت در میان حکومت های بعدی نیز حفظ گردید تاجایی که در زمان حکومت ساسانیان آتشکده ی بزرگ و مهمی به نام «آذرگشنسب» در این ناحیه و بر روی کوه های سربلند افشار احداث گردید که هنوز هم پابرجاست  و به نام «تخت سلیمان» شناخته می شود 

و نشان از قدرت و توان و هوش و ذکاوت ایرانی است و بیانگر این نکته است که آذربایجان عزیز از همان ابتدا یکی از قسمت های مهم و لاینفک ایران بزرگ و باشکوه بوده و تا ایران هست آذربایجانی ها نیز ایرانی هستند.

حاکمان انگوران آن زمان (که البته آن زمان هنوز این نام وجود نداشت و بعدها در پی اتفاقاتی که روی داد این نام با ترکیبی که بیان کردیم متداول گشت) از میان روحانیون مذهبی انتخاب می شدند و یکی از این روحانیو ن بزرگ و بنام شخصی بود به نام «پیریشاتی» که از افراد قابل نفوذ دولت ماد مرکز ی به شمار می رفت.وجود پهلوانان و دلاوران بومی نیز هر چه بیشتر بر قدرت این فرد می افزود.

در مجاورت این منطقه، مردمان جنگجو و آشوبگر آشوری قرار داشتند که پس از جنگ ها و فتوحات ناعادلانه ی گوناگون متوجه این دیار باشکوه و ثروتمند شدند و تصمیم گرفتند که بر مردمان غیور و شجاع این سرزمین یورش آورند

. پیریشاتی به همراه سه تن از عالی منصبان حکومتی به شور نشستند تا شاید راهی برای مقابله با آنان بیابند و در نهایت تصمیم گرفته شد که تعدادی اسب و کره اسب و قاطر به آنها پیشکش کنند تا شاید از این طریق جلوی جنگ و خونریزی گرفته شود. وقتی این موضوع با مردان حکومتی دیگر در میان گذاشته شد آنها با تقدیم هدایا و یا خراج مخالفت کردند و گفتند که قصد دارند تا پای جان در مقابل دشمن مهاجم ایستادی کنند وسرزمینشان را به آنها ندهند.

جنگی بزرگ و وحشتناک روی داد که در آن شش هزار سرباز آشوری بر این سرزمین زیبا هجوم آوردند.پهلوانان و جنگاوران آذر-ی که تعدادشان نیز بسیار اندک بود به مقابله با دشمن خونریز برخاستند ولی در این جنگ سخت و ناعادلانه دشمن پیروز شد و سه قلعه مهم و بزرگ نیز به آتش کشیده شده و نابود شد و مردم نیز از دست آنها در امان نبودند و تعداد زیادی کشته شدند . یکی از پهلوانانی که در مقابل دشمن رشادت های زیادی از خود نشان داد شخصی بود به نام«اِئنگور» که تا پای جان در مقابل آشوریها ایستاد و جان خود را فدای مردمان این مرز و بوم نمود. البته ائنگور نام او نبود بلکه این کلمه ترکیبی بود از دو کلمه ی «ائن» به معنای «زیاد» و «گور» به معنای «زور و قدرت». با افزودن پسوند مکانی «ان» نام این منطقه را به یاد آن سردار بزرگ انگوران گذاشتند.  

 

با توجه به استنادات تاریخی که محل تولد زرتشت علیه السلام را شمال غربی ایران دانسته اند ؛

 منابعی محلّ تولد وی را این منطقه می دانند که البته احتمال آن کم است و گفته شده است که او در روستایی به نام «کنزیه» زاده شد که امروزه به نام «گنج آباد» معروف است و هنوز هم مردمانی در این روستا زندگی می کنند.

و نیز با توجه به پسوند«افشار»

 

 در نام نادر شاه افشار که نام کوه هایی در این منطقه و نیز نام قبیله ی وی می باشد احتمال این که او نیز زاده ی این ناحیه باشد بسیار زیاد و نزدیک به یقین است و خانواده های بسیاری نیز با این نام دراین منطقه زندگی می کنند. ونیز بسیاری از منابع تاریخی محلّ تولد او را در کنار رود «قزل اوزن» ذکر کرده اند.

و این است که ما امروز وارثان سرزمینی هستیم که آن را بسیار کوچک می بینیم و حتی وجه تسمیه ی آن را نیز     نمی دانیم و قدم بر خاکی می گذاریم که بر ذره ذره ی آن از صدها سال پیش خون هزاران انسان بزرگ ریخته شده است و چه بسیار دلاورمردانی که در راه حفظ وطن و ناموس، از جان و هر آنچه که داشتند گذشتند و اکنون هیچ نامی از آنها برده نمی شود و هیچ کس به یاد آن همه دلاوری و رشادت نیست.

#######################################################################################################

جامعه‌شناسی تاریخی انگوران 

 ـ جامعه شناسی تاریخی انگوران زنجان ـ دکتر محمد خالقی مقدم ـ عضو هیئت علمی دانشگاه
جامعه‌شناسی تاریخی انگوران به دو دسته تقسیم می‌شود نخست شناخت وضع موجود این منطقه انگوران که شامل دهات اطراف انگوران و قصبه مرکزی آن که برروی همدیگر یک دهستان به نام دهستان انگوران را تشکیل می‌دهند و در جنوب غربی زنجان قرار دارند و مبتنی بر مشاهدات اجتماعی و عینی خود مشاهده‌گر از تجربه‌های امروزین این منطقه شهری است و دیگری جامعه‌ شناسی تاریخی این قصبه در دوران گذشته است که در آن به جای تکیه به مشاهدات اجتماعی خود مشاهده‌گر به مشاهدات تاریخی مورخان تاریخی و غیره استناد می‌شود که از این منطقه مشاهده داشته و یا مشاهدات خود را در ضمن متون تاریخی ابراز نموده‌اند. 

پیشینه بحث: 

در پیشینه، مبحث مستقلی به نام تاریخ اجتماعی انگوران دیده نمی‌شود و تنها در برخی از گزارشات تاریخی مختلف اسمی از این ناحیه آمده است در آن مبحث گزارشگران تاریخی در ضمن مطالب مختلف نکته‌ای هم راجع به انگوران ذکر کرده‌اند و این مطالب در کتابهای فتوح‌البلادان بلاذری و شهریاران گمنام کسروی و کتب تاریخی دوران سلجوقیان نظیر راحت‌الصدور و غیره و یا در کتاب نزهه‌القلوب مستوفی و تاریخ آل‌جلایر و کتاب دیاربکریه و کتاب سازمان اداری حکومت صفوی و جهانگشای نادری و در کتاب گلش مراد و نیز در کتاب روزنامه‌خاطرات عین‌السلطنه و سفرنامه الموت و لرستان و غیره دیده می‌شود. 

روش تحقیق:

در بررسی مزبور تکیه‌ی ما به مستندات تاریخی پراکنده در مورد منطقه انگوران و زبان و نژاد و قومیت آنان است که در برخی کتابها مثل مستوفی زبان آنان را پهلوی معرب و نژاد آنان را ترک‌وش و در منابع دیگر مثل گلشن مراد و جهانگشای نادری از اقوام افشار می‌داند و در مورد مذهب آنان از اهل حق بودن بحث می‌شود و در برخی منابع جغرافیایی از منطقه کوهستانی آنان که در جنب تخت‌سلیمان یاد شده است نام برده می‌شود و ما با جمع‌بندی و تجزیه‌تحلیل این نوع مسائل به شناخت جامعه‌شناسی تاریخی این منطقه‌ پرداخته‌ایم.

بحث و نتیجه‌گیری:

انگوران از قدیمی‌ترین مناطق کشور هست که نام آن از دوره‌های تاریخی گذشته در منابع مختلف وجود دارد و احتمال می‌رود که کلمه انگوران، نظیر کلمه دهستان گوران در استان کرمانشاه است که از کلمه گبران اخذ شده باشد که قبل از اسلام به دلیل واقع بودن معبد زرتشتی تخت‌سلیمان در جنب آن در این قصبه و روستاهای اطرافش نیز پیروان زرتشتی و گبر زندگی می‌کردند که بعد از اسلام به دست اعراب افتاد و شهر گنزه که در منابع اوستایی از آن بسیار ذکر شده است و بعد از آمدن اعراب معرب شده و هنوز به نام آبادی گنجه و یا گنج‌آباد کنونی در این دهستان قرار دارد هرچند روستاهای دهستان انگوران، به دلیل سردسیری نمی‌توانست محل جالبی برای سکونت اعراب باشد که به هوای گرمسیری عادت داشتند اما مراتع و چراگاه‌های سرسبز اطرافش مکانهای بود که برای چرای اسبان و گله‌های اعراب می‌توانست مکان مناسب باشد و به همین دلیل کتاب نزهه‌القلوب حمد‌الله مستوفی در ص 87 خود می‌نویسد که: انگوران از توابع مراغه است و مردمش سفید چهره و ترک‌وش باشند و بیشتر در مذهب حق می‌باشند و زبانشان پهلوی معرب است و همانطوریکه از متن نوشته مستوفی بر می‌آید که می‌نویسد زبانشان پهلوی معرب است. و نشان می‌دهد که ترکان و ترک‌وش‌های ساکن انگوران که از قدیم زبان ترکی‌اشان به کتابت پهلوی نوشته می‌شد و بر اثر اختلاط با اقوام اعرابی که اسبان و دامهای خود را تابستان‌ها برای چراگاههای اطراف آنجا می‌بردند، زبانشان هم آمیخته با زبان عربی شده و به تعبیر مستوفی، زبان پهلوی معرب (یا فهلویات عربی شده) می‌گردد و لازم به ذکر است که به نوشته فتوح‌البلادان بلازری اعراب شهر مراغه را که به صورت چراگاه اسبان بود به عنوان مرکز استان آذربایجان انتخاب کردند که قبلاً در دوران ساسانی در تخت سلیمان قرار داشت و به همین دلیل مستوفی هم در دوره ایلخانی می‌نویسد که هنوز انگوران جزو مراغه به شمار می‌رود و در دوره‌های بعدی که احمد یلیان سلجوقی هنوز در مراغه زندگی می‌کرد آن را جزو مراغه نگهداشته بود و بعدا فرقه اسماعیلیه در این منطقه نفوذ می‌کند که باعث تضعیف سلجوقیان شده و با آمدن هلاکو به منطقه سلطه اسماعیلیان را برانداخته و خودش مراغه را مرکز سیاسی خود قرار می‌دهد و فرزندانش نیز در درون معبد تخت سلیمان بناهای اضافه می‌کنند و اسبان مغولی را برای چرا به همین کوهستان‌ها می‌آوردند و به همین دلیل در دوره مستوفی که معادل زمان غازان‌‌خان ایلخانی است حمدالله مستوفی هنوز انگوران را جزو توابع مراغه به حساب آورده است، بعلاوه گزارش مزبور نشان می‌دهد که از دوران ایلخانیان تا کنون، تعداد زیادی از دهات اطراف انگوران اهل حق بوده‌اند که در گزارش مستوفی به این مسئله اشاره شده است و لذا در عصر حاضر تعدادی از اهل حق‌های روستاهای اطراف آن، بعد از انقلاب کوچیده و به شهر هشتگرد، مهاجرت کردند که گورانیهای کرمانشاه نیز به همین ترتیب است. و احتمال می‌رود که اهل حق بودن روستاهای اطراف انگوران نیز به دلیل آن باشد که قبل از آمدن مغلولها به این منطقه، فرقه اسماعیله نفوذ زیادی در این منطقه پیدا کرده باشد و لذا زرتشتیهای منطقه را که از قدیم به دلیل کوهستانی بودن و دور از دسترس بودن، هنوز عقاید قدیمی‌اشان را حفظ کرده بودند و قبل از آمدن مغلولان تحت تاثیر فرقه‌ اسماعیلیه اهل حق شده‌اند و یا تعدادی از آنها هم بعد از دوره صفویه، مذهب تشیع را می‌پذیرند و به همین دلیل انگوران که هم نام یک منطقه و دهستان است و هم نام یک قصبه، در گذشته تاریخی ساکنانی مرکب از مسلمانان اهل حق و مسلمانان شیعه داشت.

و بعد از آمدن مغولان به ایران این بار مغولها اسبان خود را به چراگاههای این منطقه می‌بردند و از جمله نام اوریاد هنوز بقایایی از قبیله اوریات دوره مغول در جنب همین دهستان است و یا نام رودخانه‌ آیدوغموش در منطقه ماهنشان که به رودخانه قزل‌اوزن می‌ریزد هنوز بقایای نام رئیس قبیله ترکان سلجوقی این منطقه است که در دوره سلجوقیان به نام آیدوغموش قبایل خود را به چراگاهای این منطقه می‌برد 

و گزارش دیگر از ناحیه انگوران در ص 241 سرزمین‌های خلافت شرقی دیده می‌شود و یا در ص 241 همین کتاب سرزمین‌های خلافت شرقی دیده می‌شود که انگوران را در جنب انجرود یا ایجرود می‌داند که مغولان از راه‌های کوهستانی آن از مراغه به سلطانیه می‌رفتند و نیز در کتاب تاریخ آل جلایر ص 295 می‌نویسد که: و انگوران در کنار رود قزل‌اوزن، یک جاده مستقیم از جنوب غربی سهند می‌گذشت و مراغه را به زنجان متصل می‌ساخت و بعلاوه در دوره صفویه به نقل ص 188 کتاب سازمان اداری حکومت صفوی که می‌نویسد: متن مورد نظر ما به انگور یا انگوران واقع در جنوب شرقی مراغه اشاره می‌کند که در حوزه قزل‌اوزن قرار دارد و از این نظر متعلق به زنجان است. و احتمال می‌رود که طوایف افشار که از دوره آق‌قویونلو در این منطقه ساکن شدند و در دوره صفویه نیز حضور در منطقه داشتند و بعدها طوایف افشار دویران یا دوه‌یاران را تشکیل می‌دادند که دارای شترهای خوبی بودند که برای بارکشی خوب بود و به همین دلیل هم آنها را افشار دویران می‌گفتند که تعداد زیادشان در روستاهای منطقه انگوران ساکن شده‌اند. و لذا هنوز قلعه موسی‌خان افشار در دهستان انگوران قرار دارد و یا ابراهیم‌خان افشار در قلعه پری دهستان ماهنشان و توسط پناه‌خان افشار دستگیر و به شاهرخ افشار تسلیم می‌کنند که منابع مختلف تاریخی گیتی گشا و دیگر کتب به آن اشاره دارند. 

و در دوره افشاریه کتاب جهانگشای نادری اشاره می‌کند که در این دوره آشورخان پاپالو که در آن اوان حاکم اورمی در دوره نادر بود تعدادی از آنان را از اورمیه و صائین قلعه و انگوران و غیره کوچانده و همراه با اردوی لشگرکشی نادر می‌گرداند و بعد از فروپاشی ارتش نادر که بعد از قتل نادر اتفاق افتاد تعداد زیادی از آنان به منطقه دوباره برگشته و تعدادی نیز هنوز در شهر اصفهان مانده بودند که به نقل ص 467 گلشن مراد در سال 1193 و یا در سال آخر عمر کریمخان زند وی آنها را کوچانده و همراه جهانگیرخان افشار که فرزند فتحعلی‌خان افشار ارومی بود و در تبعید دوره زندیه به سر می‌برد ولی کریمخان زند به نقل همین ص گلش مراد تصمیم می‌گیرد که او را به حکومت صائین‌قلعه و انگوران سرافراز فرموده و روانه محل ایالت شود و مقرر فرمودند که کوچ و بنه‌ی فتحعلی‌خان و برخی از سرخیلان افشار را که در این مدت در اصفهان متوقفند از ولایت مزبور حرکت داده و به اتفاق خود به مواطن اصلی برده و در آنجا سکنی و در آن امکنه قدیمی جا و ماوا دهد.

اما قبل از این تاریخ هم تعدادی از همین طوایف افشار که بعد از مرگ نادر به منطقه خودشان آمده بودند و در سالهای 1187 و 1188 هجری بود به همراه ذوالفقارخان افشار زنجان به جنگ عثمانی‌ها می‌روند که ص 318 کتاب گلشن مراد به آن اشاره کرده است و می‌نویسد: که نواب معظم الیه با قشون گروس و صائین‌قلعه و انگوران و مراغه حسب‌الامر خدیو موئید منصور با عساکر مامور به محل مزبور شتافته و بعد از ورود و تلاقی او و لشگر رومیه (منظورش لشگر عثمانی اتفاق افتاد) و در دوره قاجاریه هم کتاب روزنامه خاطرات عین‌السلطنه، مطالب ذیل را در صفحات 1591 می‌نویسد که در مورد تیول شدن انگوران و دندی برای قاجاریه است و چنین می‌نویسد: پسران عبدالعلی خان غیرمرحوم، هرزگی کرده بودند جمعی را به مراش فرستادم هر چه دزد دخل، هرزه هست، نایب الصدر با آنها همراهی و حمایت دارد، و همین مفخم نظام از غارت گروس، صد گوسفند و یک اسب برایش فرستاده بومد. خلعت مجدد هم برای شکور دزد فرستاده است. و حضرت والا حکم به نفی بلدش فرموده بودند. از بس التماس کرد و شفیع بر انگیخت از تقصیرش گذشته باری تیول شدن این انگوران و اوریاد لطمه سختی به حکومت خمسه و ایل دویران زده، و بعد از وضع محل فوج و سوار و غیره تمامی را تیول حضرت والا سالار الدوله را داده‌اند.

تومان یک تومان، حشمت‌السلطان نایب این جاها معامله کرده و از شاهسون صدمه خورده‌اند می‌گویند هم قسم شده و می‌خواهند از تیول خارج شوند و در ص 1595 هم در مورد فرع شدن انگوران می‌نویسد:

این مطلب را هم تا حال ننوشته بودم، یک ماموریت من گرفتن هزار و پانصد تومان فرع‌انگوران و اوریاد بود که دو ساله سه هزار تومان می‌شود و در این خصوص مکرر به طهران عرض شده بود که شش هزار تومان فرع در کتابچه‌ی خمسه جمع است و به مردم مواجب مرحمت شده که در حقیقت جزو اصل مالیات محسوب است. و از این شش هزار تومان هزار و پانصد (تومان) انگوران و اوریاد است (و) دویست تومان خرمن که تیول حضرت سالارالدوله است، یا حکم شود بدهند یا از جمع مالیات کسر شود، یک دفعه پارسال، یک مرتبه امسال، هنگامی که در منجیل (به) استقبال موکب مبارک رفته بودند دستخط انجم نقطه صادر شد که مطالبه شود و سالارالدوله حکماً بدهد، این سفر که پیش آمد محرمانه حکم شد که در صورت امکان مطالبه و وصول شود. این بود که هر چه کردم نیامد. من از دیروز مصمم شدم خودم رفته به قریه‌ی دندی و حشمت‌السلطان را دستگیر کنم و خیال خود را از همه پوشیده داشتم. مگر در ضمن صحبت به فخرالممالک گفتم که آنجا برویم ضرر ندارد، بنه هم به سمت قشلاق رفته بود، چون دیشب حضرت والا دستخط فرموده بودند که مقصرین ‌عجملو به تبریز رفته‌اند، بدون احکامات و تدارک رفتن ثمر ندارد شهر بیایند، با اسعدالسلطنه و اسعد نظام (و) برهان الملک هم، مشورت طولانی شد رفتن را صلاح ندیدند و این بود که به سمت شهر عازم شدیم، یک اسب سفید چهار سال هم، اسعدالسطنه صبح تقدیم کرد و خوب اسبی است، تمام سوار در سر راه شهر، صف کشیده بود.

به سوی دندی

من عباسقلی خان را صدا زده به گوش او گفتم دندی برو. جلو افتاد و برخلاف جهت روانه شدم، هم از پشت سر و جلو فریاد زدند راه ایلی‌بلاغ این است، من‌التفاتی نکرده رفتم. تا اسعدالسلطنه رسید که راه منزل امشب این نیست عوضی می‌روید آرام گفتم ماموریت محرمانه دارم و راهش این است که می‌روم. گفت مطلبی است علیحده، بروید.

اسب جهانشاه خانی تند راه می‌رود و می‌رفتم از عقب آمدند معلوم گردید دندی است و فریا استارک هم که در سالهای 1927 الی 1931 به ایران آمده است، در سفرنامه الموت، لرستان خود و در صفحات 398 و 402 و 410 و 412 آن از انگوران نام می‌برد.

###################################################################################################

تپه های تاریخی انگوران 

تپه های تاریخی

 

نام  مکان	دوره	محل قرار گیری
ال تپه سی	عصر آهن	روستای انگوران/دهستان انگوران/بخش انگوران
اوزرلیک تپه	اسلامی	روستای خضر شاه/دهستان انگوران/بخش انگوران
تپه بدابورجی	اسلامی	روستای حلب/دهستان انگوران/بخش انگوران
تپه داشلی قیه	ساسانیان	روستای میانج/  دهستان انگوران/بخش انگوران
تپه روستای قدیم	اسلامی	بخش انگوران، دهستان قلعه جوق، جنوب روستای قلعه جوق
تپه سارای	اسلامی	بخش انگوران، دهستان انگوران، روستای قره زکی
تپه قلعه قوزیجاق	اشکانیان	بخش انگوران، دهستان انگوران، روستای قوزیجاق سفلی، ۲/۵ کیلومتری روستای قوزیجاق سفلی
تپه قلعه کاروانسرا	اسلامی	بخش انگوران، دهستان انگوران، روستای کاروانسرا،
تپه قلعه کوسج علیا	اسلامی	بخش انگوران، دهستان انگوران، غرب روستای کوسج علیا،
تپه قوروچی لیک	اسلامی	بخش انگوران، دهستان انگوران، ۵۰۰ متری شرق روستای قره زکی
تپه مراش	اسلامی	دهستان انگوران، ۲۰۰ متری شرق خانه‌های روستای مراش
تپه پالچیقلی	اشکانیان	بخش انگوران، دهستان انگوران، ۱ کیلومتری شمال غرب روستای قرقان سفلی
تپه موسی قبری	اشکانیان	بخش انگوران، دهستان انگوران، روستای خضرشاه، ۷۰ متری شرق روستای خضرشاه،
تپه کلوایچی	اسلامی	بخش انگوران، دهستان انگوران، ۲/۵ کیلومتری شرق روستای قره ناز
تپه چپ دره سی	اشکانیان	بخش انگوران، دهستان انگوران، روستای انگوران،
تپه چهل خانه		روستای انگوران
تپه کولی یونجا	هخامنشیان	بخش انگوران، دهستان انگوران، ۱ کیلومتری شمال روستای یوسف آباد
تپه کورت قشلاقی	اشکانیان	بخش انگوران، دهستان انگوران، ۱ کیلومتری شمال غرب روستای چای کند
تپه کهریز تپه سی	برنز. آهن	بخش انگوران، دهستان انگوران، روستای اوچ داش،
تپه یار قلعه سی	برنز	بخش انگوران، دهستان انگوران، ۵۰۰ متری شرق روستای انگوران
تپه یار قلعه سی ۲	هخامنشی	بخش انگوران، دهستان انگوران، ۵۰۰ متری شرق روستای انگوران
تپه گیلدیرتپه سی	اشکانیان	بخش انگوران، دهستان انگوران، روستای خاینیک،
قره گل تپه سی	اشکانیان	بخش انگوران، دهستان انگوران، ۱۰۰ متری شرق روستای خضرشاه،
قرش تپه ۲	اشکانیان	بخش انگوران، دهستان قلعه جوق، ۱۵۰ متری شرق روستای کهریز بیگ
خرمنلی تپه	اشکانیان	بخش انگوران، دهستان انگوران، ۳۵۰ متری شرق روستای آق بولاغ
منجوق لغ تپه	ساسانیان	روستای باستی

 

روستاهای انگوران

برای مشاهده ی این بخش اینجا کلیک کنید

برای تکمیل شدن این بخش با ما همکاری کنید.

نام آوران انگوران(دانشمندان،سیاسیون،ورزشکاران)

برای رفتن به این بخش اینجا کلیک کنید.

برای تکمیل شدن این بخش با ما همکاری کنید

آموزش و پرورش انگوران

پیدایش اولین مدارس رسمی در شهرستان ماهنشان و انگوران

اولین مدرسه رسمی در شهرستان ماهنشان در حدود سال 1315 شمسی در محله گویچه‌لی ماهنشان در منزل استیجاری مشهور به آقا اصغر تأسیس شد و آقای رحمانی از زنجان معلم آن مدرسه گردید. در سال 1320 آقای ملاعلی مکملی مدیر و آموزگار آن مدرسه شد. از اولین دانش‌آموزان آن مدرسه می توان آقایان حاج محمدعلی و حاج یوسف ملکی نام برد. در همان سال تأسیس آقای انعام‌ا.. از اهالی روستای پشتوک ماهنشان به عنوان اولین خدمتگزار آن انتخاب مدرسه گردید و در سال 1352 اولین نمایندگی آموزش و پرورش در ماهنشان با مسئولیت آقای رشتچی تأسیس شد.

قدیمی‌ترین مدرسه رسمی در منطقه انگوران به صورت دولتی در سال 1314 با مدیریت و آموزگاری آقای سید جلال‌الدین تدریسی تأسیس شد. (محمدی خواه، 1391).